Երջանկություն

Երջանկությունը մի զգացմունք է, երբ մարդն իրեն լիարժեք է զգում: Հասկանում է, որ այդ պահին նա չափից դուրս ուրախ է, քանի որ քայլ առ քայլ մոտենում է նպատակների իրականացմանը: Նման մարդիկ համարվում են երջանիկ: Ես ինձ համարում եմ երջանիկ մարդ, քանի որ անում եմ ամեն բան, որ երազանքներս անկատար չմնան: Կարծում եմ, որ մեր երջանկությանը միայն ինքներս կարող ենք հասնել: Մարդկանց կարող է ցանկացած բան երջանկացնել՝ ընկերները, բնակարանը, ուսումը, ավտոմեքենան կամ գումարը: Ինձ երջանկացնում է իմ ընտանիքը: Ընտանիքիս հետ ես ինձ լիարժեք ու լիովին ազատ եմ զգում: Բնականաբար, բոլորս էլ ունենք մեր նպատակներն ու երազանքները: Կան այնպիսի նպատակներ, որոնց շատ ձգտելով դարձնում ես երազանք, ու երբ կատարվում է քո երկար սպասված երազանքը, ինքդ քեզ համարում ես աշխարհի ամենաերջանիկ մարդը: Ես ինձ երջանիկ եմ համարում, քանի որ ես վստահեմ, որ իմ երազանքն անպայման կիրականանա:

Երջանկության հարցում փողը ոչ մի նշանակություն չունի: Դու կարող ես լինել մեծ կարողության տեր ու մի օր որոշես մեքենա գնել: Կթվա, թե սովորական գնում է այն քեզ համար ու քեզ ոչինչ չի տա այն, չի երջանկացնի քեզ: Իսկ եթե դու լինես միջին կարողության տեր, ապրես ուրախ, աշխատես ու քիչ-քիչ գումար հավաքես, մի օր էլ գնես քո երազած ավտոմեքենան, այդ ժամանակ դու կզգաս, թե որն է իրական երջանկությունը:

Ասում են, որ ինչ-որ բան ստանալը մարդուն երջանկացնում է: Դա իրոք այդպես է, սակայն ես կնախընտրեի մեկ անգամ տալ մեկին, քան տասն անգամ ստանալ: Ավելի շատ ինձ դուր է գալիս երջանկացնելը, քան երջանկանալը:

Հայաստանն ու նավթը

1.Որտե՞ղ են իրականացվել նավթի որոնումներ:

Հայաստանի տարբեր տարածքներում իրականացվում են նավթի որոնումներ, սակայն, գրեթե ապարդյուն: Մեր երկիրը շատ քիչ նավթ ունի, որը մեզ կհերիքի մոտ մի քանի տասնյակ տարի: 2000-ականների սկզբին ամերիկյան մի ընկերություն որոշեց դառնալ հովանավոր ու Հայաստանի տարածքում սկսել գազի ու նավթի որոնումներ: Սակայն, որոշ ժամանակ անց նա հրաժարվեց կատարել գործը ու որոնումները կիսատ թողեց: Շատերը կարծում էին, որ մեր երկրի ընդերքում չկան համապատասխան պաշարներ: Ըստ իս՝ ընդերքում պաշարների քանակը քիչ էր, երևի հենց այդ պատճառով էլ նրանք չշարունակեցին իրենց աշխատանքը, քանի որ արդյունքը նրանց ձեռնտու չէր:

2.Արդյո՞ք նավթը պետք է Հայաստանին, ինչո՞ւ:

Կարծում եմ՝ նավթն ամեն տեղ պետք է: Նավթը, առանց չափազանցության, համարվում է «սև ոսկի», և նավթի հանքեր ունեցող երկրներն այսօր մեծ առավելություններ ունեն: Հայաստանը գրեթե նավթի պաշար չունի:

Շաբաթվա երկրորդ կիրակին: Վանո Սիրադեղյան

1.Կարդալ Վանո Սիրարդեղյանի կենսագրությունը: Դուրս գրել ձեզ հետաքրքրող մասերը:

Ինչ-որ չափով ծանոթ եմ հեղինակի գործերին, քանի որ մի քանի անգամ գրականության դասերին ընթերցել ենք: Կենսագրությունը շատ հետաքրքիր էր, սակայն ինձ շատ զարմացրեց մի փաստ. Վանո Սիրադեղյանը «Հայկական ժամանակ» օրաթերթում Ավետիս Հարությունյան կեղծանունով հրապարակել է քաղաքական ու հրապարակախոսական հոդվածներ:

2.Կարդալ պատմվածքը: Դուրս գրել անհասկանալի բառերն ու բառարանի օգնությամբ բացատրել:

Խորտկարան — նախաճաշարան

Պարպված — թափված, դատարկված

Համքարություն — ընկերակցություն

Մաղձ — զայրույթ, ատելություն

Ուշունց — հայհոյանք

Հեղձուկ — խեղդիչ

Հարաճուն — աստիճանաբար աճող

3. Ինչպե՞ս է բնութագրում պատմող հերոսին.

• Խոհերը երեխայի մասին

Ստեղծագործության սկզբում հիմնականում պատմվում էր երկու տարեկան փոքրիկի մասին, ում հետ նա ապրում էր մի տանը, սակայն տարբեր սենյակներում: Ամեն օր ծնողները դուռը փակում էին նրա վրա, նա էլ առանց հոգնելու, անդադար թակում էր դուռը ու նույնիսկ չէր լացում: Խոսվում էր այն մասին, որ օրերից մի օր երեխան մտնում է իր սենյակ: Ինչպես հասկացա, այդ տղամարդն էլ երեխաներ ուներ ու շատ էր կարոտում նրանց, քանի որ տեքստում կար մի հատված, որտեղ հուզվում է կարոտից, երբ հիշում է երեխաներին:

• Թաղի նկարագրությունը

Թաղի նկարագրությունը սկսվում է հետևյալ կերպ. « Թա՜ղ եմ ասել… »: Այս արտահայտությունից պարզ է դառնում, որ նրան դուր չէր գալիս այն թաղը, որտեղ նա բնակվում էր: Ասում էր, որ իրենց թաղում աղջիկները տղաների պես հայհոյում էին, անդադար կռիվներ էր տեղի ունենում, իսկ երեկոյան կանայք գալիս էին ու արևածաղկի սերմ էին չրթում, կեղևները նետելով մեքենաների անիվների վրա: Կարծում եմ, որ այս ամենն իրոք տհաճ է:

• Վարձով տան փնտրտուքի ժամանակ խոհերը

Այն տունը, որտեղ ապրում էր՝ իրենը չէր: Նա այդ տանն ապրում էր ժամանակավորապես՝ վարձով: Իսկ տանտերը նրան մեկ ամիս ժամանակ էր տվել, որպեսզի նոր տուն գտնի, տեղափոխվի: Նա մտադրություն ուներ գնել նոր տուն հենց Երևանում: Իր խոսքերով՝ նա աշխատում էր, երեխաներ, կին ուներ:

• Վարձով տուն առաջարկող կնոջ նկատմամբ վերաբերմունքը:

Որոշ ժամանակ անց, զբոսնելիս մի բնակարան է տեսնում ու որոշում է ներս մտնել, ուսումնասիրել այն: Դուռը մի կին է բացում, ով հերոսին ծանոթացնում է տան հետ: Երկար ժամանակ նա մտածում էր այդ կնոջ մասին, ով նման էր հերոսի հորաքրոջն ու քրոջը: Համոզված էր, որ շատ հոգատար տիկին էր նա:

Ուսումնական նախագծեր՝ սեպտեմբեր

Կազմել եմ շուրջտարյա մի նախագիծ, որը դեռ ընթացքի մեջ է: Այն բաղկացած է երկու փուլից՝ թարգմանություն և «Սովորող-սովորեցնող» ուսումնական նախագիծ: Ես կատարում եմ անգլերենից-հայերեն թարգմանություններ ընտանիքի, ընկերության մասին: Դրանք մշակելուց հետո կայցելեմ մեր կրտսեր դասարաններ ու փոքրիկների հետ միասին կքննարկեմ առակները: Ես դրանք կնթերցեմ սովորողների համար, որպեսզի իրենց էլ հասանելի լինի: Նախագծի հղումը՝ թարգմանում եմ:

• Թարգմանություններ (7)

A good boy

Old man and his son

Святой и змея

Evening dinner with a father

Rose for mother

Dara

The cat and the fox

• Շարադրություններ (6)

Մի՜ խաղա ուրիշի զգացմունքների հետ

Խոստմանը հավատարիմ լինելու կարևորության մասին

Այս ուսումնական տարվա իմ ծրագրերը

Աշնանային օրագիր՝ սեպտեմբերի 21

Դպրոցի դերը մեր կյանքում

Երջանկություն

• Ձայնագրություններ (5)

Հ. Թումանյան: Այվազովսկու նկարի առջև

Հ. Թումանյան: Երբ ես տխուր, հուսահատ

Եղ. Չարենց: Իմ անցած օրերի պես

Արտուտիկ TV #1

Արտուտիկ TV #2

• Հետազոտություն-ուսումնասիրություններ (3)

Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք

Հայոց լեզվի պատմությունը

Ստուգաբանություն

The cat and the fox | Թարգմանություն | 30.09.2021

A cat and a fox were once discussing about hounds. 

Մի անգամ կատուն ու աղվեսը խոսում էին որսորդների մասին:

The cat said, “I hate hounds. They are very nasty animals. They hunt and kill us”. 

Կատուն ասաց.  

-Ես չեմ սիրում որսորդներին: Նրանք շատ տհաճ արարածներ են: Որսում ու սպանում են մեզ:

The fox said, “I hate hounds more than you”. . 

Աղվեսն ասաց.  

-Ես որսորդներին ավելի շատ եմ ատում, քան դու:

The cat asked, “How do you save yourself from hounds?” 

-Ինչպե՞ս ես փրկվում որսորդներից:

The fox replied, “There are many tricks to get away from hounds”. 

Աղվեսը պատասխանեց.  

—Որսորդներից հեռու մնալու շատ հնարքներ կան:

The cat asked “Can you say what your tricks are?” 

-Կարո՞ղ ես ինձ էլ ասել, թե որոնք են քո այդ հնարքները:

“They are very simple”, said the fox. He added, “I can hide behind thick bushes. I can run along thorny hedges. I can hide in burrows. There are many more such tricks”. 

-Դրանք շատ պարզ են, — ասաց աղվեսը: Նա ավելացրեց, — Ես կարող եմ թաքնվել մեծ թփերի հետևում: Կարող եմ վազել փշոտ ցանկապատի կողքով, թաքնվել փոսերում: Շատ կան այդպիսի հնարքներ:

Now it was the turn of the fox to ask the cat about her tricks. 

Այժմ աղվեսի հերթն էր, որ կատվին հարցնի, թե նա ինչ հնարքներ գիտի:

The fox asked, “How many tricks do you know?” 

Հարցրեց.  

-Քանի՞ հնարք գիտես:

The cat replied, “I know just one trick”. 

Կատուն պատասխանեց.  

-Ես միայն մի հնարք գիտեմ:

The Fox sneered, “Oh! How sad! You know only one trick? What is your trick?” 

Աղվեսը ծիծաղեց.  

-Վա՛յ, ինչ վատ է: Ընդհամենը մի հնա՞րք գիտես: Ո՞րն է քո այդ հնարքը:

The cat was about to answer. But, she found a flock of hounds fast approach. She said, “I am going to do it now. Because the hounds are coming”. 

Կատուն պատասխանեց հարցին: Ասաց.  

-Ես հիմա դա ցույց կտամ, քանի որ որսորդները գալիս են:

Saying these words, the cat ran up a nearby tree safe from the hounds. 

Այս խոսքերն ասելով՝ կատուն վազեց ու բարձրացավ մոտակա ծառը՝ փրկվելով շներից:

The fox tried all his tricks but the hounds out beat him. “My one trick is better than all his tricks”, said the cat to herself. 

Աղվեսն իր բոլոր հնարքները փորձեց, սակայն որսորդները ծեծեցին նրան:  

-Իմ մի հնարքն ավելի լավն էր, քան նրա բոլոր հնարքները, — ինքն իրեն ասաց կատուն:  

Dara | Թարգմանություն | 30.09.2021

Dara was a shepherd. He was a good man. He was also a wise man. He became the governor of a province. 

Դարան հովիվ էր: Նա լավ, իմաստուն մարդ էր: Շուտով դարձավ նահանգապետ:

Some people do not like Dara. They went to the king and said, “Dara is a thief. He takes money from the people. He keeps the money in a box. He takes the money always with him on his camel.” 

Շատերը նրան չէին սիրում: Գնացին թագավորի մոտ ու ասացին.  

-Դարան գող է: Նա փող է գողանում մարդկանցից, իսկ գումարը պահում է տուփի մեջ: Փողն իր ուղտով է տանում:

The king went to Dara’s province. Dara was then riding on his camel with a box in front of him. The king was angry. He said to Dara, “Open your box now. I want to look into it.” 

Թագավորը գնաց Դարայի նահանգ: Տեսավ, որ Դարան նստած էր իր ուղտի վրա, տուփն էլ դրել էր դիմացը: Թագավորը բարկացավ: Ասաց Դարային.  

-Հենց հիմա բացի՛ր տուփդ: Ես ուզում եմ տեսնել, թե ինչ կա ներսում:

Dara opened the box. There were only items meant for the shepherd in the box. 

Դարան բացեց տուփը: Տուփի մեջ միայն հովվի համար նախատեսված իրեր էին:

Dara said to the king in humble voice, “Thios coat teaches me a lesson. I look at it often. I think of my past. I feel humble.” 

Դարան հասարակ ձայնով ասաց թագավորին.  

-Այս վերարկուն ինձ դաս է տալիս: Ես հաճախ եմ դրան նայում, մտածում անցյալի մասին: Այդպես ինձ հասարակ եմ զգում: 

The king was glad. He made Dara Governor of one more provinces. 

Թագավորն ուրախացավ: Նա Դարային նշանակեց ևս մեկ գավառի նահանգապետ:

Thereafter the people of the whole country liked Dara. 

Իսկ հետո Դարան սկսեց բոլորին դուր գալ:  

Past perfect simple, past perfect continuous

A. By the time arrived, everyone had left (leave)!
Steve had already seen (already / see) the film, so he didn’t come with us to the cinema.
Tina had not finished (not / finish) doing the housework by seven o’clock, so she called Andrea to tell her she would be late.
Had you just spoken (you / just / speak) to Billy when I rang?
The car broke down just after we had set off (we / set off).
I didn’t eat anything at the party because I had already eaten (I / already / eat) at home.
Had you heard (you / hear) about the accident before you saw it on TV?

B. We’d had dinner when Wendy arrived. — We had dinner and then Wendy arrived.
I read the book after I’d seen the film. — I saw the film and then I read the book.
By the time Dad came home, I’d gone to bed. — I went to bed before Dad came home.
She didn’t go to bed until her mum had come home. — Her mum came home and then she went to bed.
Mr Banks hadn’t arrived at the office by the time I got there. — I arrived before Mr Banks.
They’d bought the plane tickets before they heard about the cheaper flight. — They bought the plane tickets and later they heard about the cheaper flight.
The girl had tidied the house when the visitors arrived. — The visitors arrived and later the girls tidied the house.

C. We’d just heard the news when you rang.
I had already thought of that before you suggested it.
When I turn on the TV the programme had already started.
She had been hungry because she not ate anything all day.
By the time I had left school I decided to become a musician.

D. She was tired because she had been running (run).
They were hot because they had been dancing (dance).
The garden was flooded because it had been raining all night (it / rain / all night).
Did they crash because they had been driving too fast (drive / too fast)?
When I arrived, they had been waiting for me over half an hour (they / wait / for over half an hour).
When I got there, they had not been waiting long (they / not / wait / long).

E. I’d only been doing the washing-up for a few minutes when Clare came home, so she offered to finish it.
Had you already given James his birthday present when we gave him ours?
Gail hadn’t told me that she would help me, so I wasn’t angry when she didn’t.
Mum had been drinking her cup of tea for several minutes before she realised it had salt in it!
We’d had been getting ready all day when they called to say the party had been cancelled.
It was a fantastic experience because I’d never flown in a plane before.

F. This morning my exam results finally had came. I’d been expecting them for the last week. I knew I’d been done quite well, but I was still nervous as I had opened the envelope. Before I’d had a chance to look at them, my sister ran up and pulled them out of my hand! She had read them out one by one. ‘English A, maths A, biology A, French A…’ This was the news I’d been waiting for. I’d got As in every subject — even geography, which I hadn’t been making sure about! When mum and Dad heard the news, they immediately started been shouting with joy. By the time I’d had breakfast, Mum had already called Grandma and Grandpa and had yet told the neighbours!

had, been, had, had, had, make, been, had, yet.

Հայոց լեզու | Դպրոցի դերը մեր կյանքում | 30.09.2021

Բնականաբար, երեխաների մեծ մասը այն կարծիքին է, որ դպրոց գնալն ուղղակի ժամանակի կորուստ է, նրանց հետաքրքիր չէ մաթեմատիկան, ռուսաց լեզու, պատմությունը և այլն: Ես կարծում եմ, որ սովորողը պարտավոր չէ գերազանց յուրացնել յուրաքանչյուր առարկան, քանի որ նրան դուր չի գալիս ու նա գիտի, թե իրեն ինչ է պետք: Միանշանակ, դպրոց գնալն անիմաստ չէ, այդքան տարի մենք անիմաստ չենք ծախսում: Ուղղակի պետք չէ սովորողին այդքան ծանրաբեռնել դասերով՝ տալ շատ տնային աշխատանքներ, լրացուցիչ տարբեր նախագծեր: Կարծում եմ՝ ոչ բոլոր սովորողներին են դրանք հետաքրքիր:

Ես կարծում եմ, որ սովորողին դասերը ավելի կհետաքրքիր այն դեպքում, երբ նա սովորի լավ միջավայրում, նրան չստիպեն դաս անել: Ըստ իս՝ ոււսման գործում մեծ դեր ունի նաև ուսուցիչը: Այսինքն, եթե նա իր գործը հաճույքով չկատարի, չսիրի երեխաներին, երբեք չի կարող ճիշտ կրթել նրանց: Սովորողը ևս պետք է գնահատի ուսուցչին, նրա աշխատանքը, սիրի տվյալ առարկայի դասավանդողին և այլն:

Ոմանք կիթություն չեն ստանում, բայց ունենում են մեծ հաջողություններ իրենց նախըտրած ոլորտում: Սովորողն ինքն է որոշում, թե ինչ է իրեն պետք: Եթե նա չի սիրում այդ առարկան, ուրեմն այն իրեն պետք չէ, նա իրեն չի գտնում այդ շրջանում: Սակայն, հնարավոր է սովորողը ժամանակի ընթացքում մտափոխվի ու որոշի, որ պետք է սկսի լավ սովորել տվյալ առարկան ու դա նրա մոտ անպայման կստացվի, քանի որ նա ձգտում է ու աշխատում է սիրով:

Մեզ հայտնի են շատ գրողներ, որոնք կրթություն չեն ստացել, սակայն սիրված են ու ճանաչված հասարակության կողմից: Դպրոցն այստեղ ոչ մի դեր չունի, քանի որ դա իր միջից է ստեղծվել, նա հասկացել է, որ իրեն դուր է գալիս ստեղծագործելը, մտքերն ազատ շարադրելը:

Ես կարծում եմ, որ դպրոց գնալը անիմաստ չէ, սակայն պետք չէ այդքան ծանրաբեռնել սովորողին, որպեսզի նա էլ հաճույք ստանա իր սովորածից:

Հայոց լեզու | Rose for Mother | 23.09.2021

A man stopped at a flower shop to order some flowers to be wired to his mother who lived two hundred miles away. As he got out of his car he noticed a young girl sitting on the curb sobbing. He asked her what was wrong and she replied, “I wanted to buy a red rose for my mother. But I only have seventy-five cents, and a rose costs two dollars.”

Մի մարդ կանգ առավ ծաղկի խանութում, որպեսզի մի քանի ծաղիկ պատվիրի մոր համար, ով ապրում էր երկու հարյուր մղոն հեռավորության վրա: Մեքենայից իջնելիս մի աղջկա նկատեց, ով նստած լաց էր լինում: Հարցրեց, թե ինչն է սխալ, և նա պատասխանեց.

-Ես ուզում եմ կարմիր վարդ գնել մայրիկիս համար, բայց ես ունեմ ընդհամենը յոթանասունհինգ ցենտ, իսկ վարդն արժե երկու դոլլար:

The man smiled and said, “Come on in with me. I’ll buy you a rose.” He bought the little girl her rose and ordered his own mother’s flowers. As they were leaving he offered the girl a ride home. She said, “Yes, please! You can take me to my mother.” She directed him to a cemetery, where she placed the rose on a freshly dug grave.

Տղամարդը ժպտաց ու ասաց.

-Արի ինձ հետ, ես քո համար վարդ կգնեմ:

Նա գնեց փոքրիկ աղջկա վարդը և պատվիրեց մոր ծաղիկները: Երբ արդեն հեռանում էին, աղջկան առաջարկեց տուն գնալ: Նա ասաց.

-Այո, խնդրում եմ: Դուք կարող եք ինձ տանել մայրիկիս մոտ:

Նրան ուղեկցեց գերեզմանատուն, որտեղ էլ նա վարդը դրեց նոր փորված գերեզմանի վրա:

The man returned to the flower shop, canceled the wire order, picked up a bouquet and drove the two hundred miles to his mother’s house.

Տղամարդը վերադարձավ ծաղկի խանութ, չեղարկեց իր պատվերը, վերցրեց ծաղկեփունջն ու երկու հարյուր մղոն քշեց դեպի մոր տուն:

Հայոց լեզու | Evening Dinner with a Father | 29.09.2021

A son took his old father to a restaurant for an evening dinner.  Father being very old and weak, while eating, dropped food on his shirt and trousers.  Other diners watched him in disgust while his son was calm.

Որդին տարեց հորը տարավ ռեստորան, որ ընթրեն: Հայրը շատ ծեր և ծույլ էր, ուտելիս ճաշը թափվում էր տաբատի ու շապիկի վրա: Այլ ճաշողները զզվանքով նրան էին նայում, մինչ որդին հանգիստ էր:

After he finished eating, his son who was not at all embarrassed, quietly took him to the washroom, wiped the food particles, removed the stains, combed his hair and fitted his spectacles firmly.  When they came out, the entire restaurant was watching them in dead silence, not able to grasp how someone could embarrass themselves publicly like that.  The son settled the bill and started walking out with his father.

Ուտելուց հետո որդին, որն ընդհանրապես չէր ամաչում, հանգիստ տարավ լվացարանի մոտ, սրբեց սննդի հետքերը, մաքրեց կեղտերը, սանրեց մազերն ու ակնոցն ամուր դրեց: Երբ դուրս եկան, ամբողջ ռեստորանը լուռ նրանց էր նայում՝ չհասկանալով, թե ինչպես կարող է ինչ-որ մեկը իրեն բոլորի ներկայությամբ այդպես ամաչեցնել: Որդին վճարեց հաշիվն ու հեռացավ հոր հետ:

At that time, an old man amongst the diners called out to the son and asked him, “Don’t you think you have left something behind?”.

Այդ ժամանակ մի ծերունի, ով ճաշում էր այդտեղ կանչեց որդուն ու հարցրեց.

-Չե՞ք կարծում, որ ինչ-որ բան թողել եք ետևում:

The son replied, “No sir, I haven’t”.

Որդին պատասխանեց.

-Ո՜չ, պարոն, չեմ թողել:

The old man retorted, “Yes, you have!  You left a lesson for every son and hope for every father”.

Ծերունին պատասխանեց.

-Այո, ունեք: Դուք դաս թողեցիք յուրաքանչյուր որդու համար ու հույս յուրաքանչյուր հոր համար:

The restaurant went silent.

Ռեստորանում լռություն էր: