Տաղ Վարդավառի։ Գրիգոր Նարեկացի

1․ Համացանցից դուրս գրե՛ք Գրիգոր Նարեկացու կենսագրությունը:

Գրիգոր Նարեկացին ծնվել է եկեղեցական գործիչ, աստվածաբան Խոսրով Անձևացու ընտանիքում: Նարեկավանքի դպրոցում աշակերտել է փիլիսոփա, մատենագիր և բանաստեղծ Անանիա Նարեկացուն (մոր ազգականն է): Եղել է վարդապետ և մինչև կյանքի վերջն ապրել է Նարեկավանքում: Վանքի տարածքում Նարեկացու հիշատակին կառուցվել է մատուռ, որտեղ էլ թաղված է նրա աճյունը: Նարեկացին գրել է ներբողներ, գանձեր, տաղեր, որոնք, ունենալով կրոնական բովանդակություն, արտաքուստ իրական աշխարհի և բնության պատկերներ են: Նարեկացու գլուխգործոցը «Մատյան ողբերգության» պոեմն է. բաղկացած է 95 գլխից (բանք), որոնցից յուրաքանչյուրն սկսվում է «Ի խորոց սրտի խոսք Աստծու հետ» տողով: «Մատյան ողբերգության» պոեմը հոգու խորքից բխած զրույց է Աստծու հետ, որտեղ ներկայացված են մարդկությանը պարուրած վշտերն ու ցավերը, կասկածներն ու համոզմունքները, մեղքերն ու խոստովանանությունները և այլն։ Նարեկացու հոգին լի է հավատով առ Աստված: Նա իր պոեմը ձոնել է Աստծուն՝ նրա մեջ տեսնելով գեղեցիկը, լավագույնը, կատարյալն ու անաղարտը: Նա հավատում է, որ Մատյանը կօգնի մարդուն և սեր, ազնվություն ու բարություն կսերմանի մարդկանց հոգիներում: Հայերեն ձեռագրերում պահպանվել են բազմաթիվ ավանդություններ ու զրույցներ Նարեկացու մասին: Այդ զրույցներից մեկը պատմում է, որ Նարեկացին հովվություն է արել Հարզից գյուղի մահացած հովվի փոխարեն և ստացած վարձը տվել նրա կնոջն ու երեխաներին: 

2․ Օգտվելով Գրաբարի բառարանից՝ փոխադրե՛ք ,,Տաղ Վարդավառին,, ։

Գոհար վարդը վառվեց

Վերևից եկող արևի ճառագայթներից։

Շողերի վրայից դեպի վեր

Ծավալվում է ծաղիկն ծովային։

Լայնածավալ ծովից

Այն ծաղկի գույնն էր պղպջում,

Երփներանգ ծաղկի վրա

Ճյուղի պտուղն էր շողշողում։

Քրքումի վակասիր պտուղը

Սնվում էր խառը տերևներով

Տերևը տավիղ տվողին

Որը հրաշալի երգում էր Դավիթ։

Մի խառը փունջ վարդից

ծաղկեցին գույնզգույն ծաղիկներ։

Այդ դալար և ծաղկավետ ծառերը

Արձակեցին վարդագույն ոստերը։

Բողբոջ վարդենին զարդարեց շունանը

Շուշանը շողում էր հովտում,

Շողշողում արեգակի դիմաց

Այն հյուսիսային հովից

Քամին հարվածեց գոհար շուշանին,

Այն հարավային լեռից

Քաղցր օդով էր պատում շուշանին։

Շուշանը լցվեց շաղով,

Շող ցողով ու մարգարիտով։

Ամեն ծաղիկ շող վերցրեց,

Ցողն ամպից, ամպը՝ արևից

Աստղերով պատվեց չորսբոլորը,

Լուսնի դիմաց գունդ-գունդ բոլորը հավաքվեցին։

Գունդ-գունդ խաչաձև գնդակ,

Երկնքից հորինված մի շրջան։

Փառք հորն ու որդուն հավետ,

Սուրբ հոգուն այժմ և հավետ։

Գոհար վարդն վառ առեալ
ի վեհից վարսիցն արփենից:
Ի վեր ի վերայ վարսից
ծավալէր ծաղիկ ծովային:
Ի համատարած ծովէն
պղպջէր գոյնն այն ծաղկին,
Երփին երփնունակ ծաղկին
շողշողէր պտուղն ի ճղին:
Քրքում վակասիր պտուղն
սնանէր խուռն տերևով.
Տերևն տաւիղ տուողին
զոր երգէր Դաւիթ հրաշալին:
Ի փունջ խուռներամ վարդից
գոյնզգոյն ծաղկունք ծաղկեցան:
Այդ սօս ու տօսախ ծառերդ
վարդագոյն ոստս արձակեցին:
Այդ նոճ ու բողբոջ արօսդ
զարդ առեալ վարդն շուշանին.
Շուշանն շողէր հովտին,
շողշողէր դէմ արեգականն.
Այն հիւսիսային հովէն
հով հարեալ գոհար շուշանին.
յԱյն հարաւային լեռնէն
քաղցր օդով ցօղէր շուշանին:
Շուշանն շաղով լցեալ,
շող-շաղով և շար մարգարտով:
Ծաղկունքդ ամէն շաղ առին,
շաղն յամպէն, ամպն յարեգակնէն.
Աստեղքդ ամէն շուրջ առին,
դէմ լուսնին գունդ-գունդ բոլորին:
Գունդ-գունդ խաչաձև գնդակ,
յօրինուած երկնից շուրջանակ:
Փառք Հօր և Որդւոյն յաւէտ,
սուրբ Հոգւոյն այժմ և յաւիտեանս:»

Կարդացեք Վարդավառի տոնը

Գրաբարյան փոխադրություն | 22.11.2022

Փոխադրե՛ք տրված հատվածները կամ ընտրե՛ք Նոր Կտակարանից՝ ձեր նախասիրությամբ։

1․ Ահա՝ ե՛լ սերմանահան սերմանել. եւ ի սերմանելն իւրում, էր որ անկաւ առ ճանապարհաւ, եւ եկն թռչուն երկնից՝ եւ եկե՛ր զնա: Եւ այլն անկաւ յապառաժի, ուր ո՛չ գոյր հո՛ղ բազում, եւ վաղվաղակի՛ բուսաւ: Առ ի չգոյէ՛ հիւթոյ երկրին՝ ի ծագել արեւուն տապացա՛ւ, եւ զի ո՛չ գոյին արմատք՝ չորացաւ: Եւ այլն անկաւ ի մէջ փշոց, եւ ելին փուշքն եւ հեղձուցին զնա: Եւ այլն անկաւ յերկի՛ր բարի, եւ տայր պտո՛ւղ. էր՝ որ հարիւաւո՛ր, եւ էր՝ որ վաթսնաւո՛ր, եւ էր՝ որ երեսնաւո՛ր: Որ ունիցի ականջս լսելոյ՝ լուիցէ՛:

Ահա եկավ սերմնացանը սերմանելու։ Ցանելիս որոշ սերմեր ընկան ճանապարհի եզրին, և թռչունները եկան ու կերան դրանք։ Մյուսներն ընկան ժայռոտ տեղեր, որտեղ նրանց համար շատ հող չկար, և անմիջապես ծիլ չտվեցին։ Բայց երբ արևը ծագեց, ծիլերը խանձվեցին ու քանի որ արմատ չունեին՝ չորացան։ Որոշ սերմեր էլ ընկան փշերի մեջ, և փշերը ելան ու խեղդեցին դրանց։ Մինչդեռ մյուսներն ընկան լավ հողի մեջ ու սկսեցին պտուղ տալ, մեկը՝ հարյուրապատիկ, մեկը՝ վաթսունապատիկ, մյուսն էլ երեսնապատիկ։ Ով ականջ ունի, թող լսի։

2․ Նմանեցաւ արքայութիւնն երկնից՝ առն, որ սերմանիցէ սե՛րմն բարի յագարակի իւրում: Եւ ի քուն լինել մարդկան, եկն թշնամի նորա. եւ ցանեաց ի վերայ որոմն ի մէջ ցորենոյն՝ եւ գնա՛ց: Եւ իբրեւ բուսաւ խոտն եւ արար պտուղ, ապա երեւեցա՛ւ եւ որոմն: Մատուցեալ ծառայք տանուտեառնն ասեն ցնա. Տէ՛ր՝ ո՞չ սերմն բարի սերմանեցեր յագարակին քում, արդ՝ ուստի՞ ունիցի զորոմն: Եւ նա ասէ ցնոսա. Ա՛յր թշնամի արար զայն: Ասեն ցնա ծառայքն. Կամի՞ս՝ զի երթիցուք քաղեսցուք զայն ի բաց: Եւ նա ասէ ցնոսա. Մի՛. գուցէ՛ մինչ քաղիցէք զորոմնն, եւ զցորեա՛նն ընդ նմին ի բաց խլիցէք: Թո՛յլ տուք երկոցունց աճել ի միասին մինչեւ ի հունձս, եւ ի ժամանակի հնձոց ասացի՛ց ցհնձաւղսն. Քաղեցէ՛ք նախ զորոմնդ, եւ կապեցէ՛ք զայդ խրձունս առ ի յայրել. եւ զցորեանն ժողովեցէ՛ք ի շտեմարանս իմ:

Երկնքի արքայությունը նմանվեց մարդու, ով բարի սերմ է ցանում իր ագարակում։ Եվ մարդիկ քնեցին։ Երբ մարդիկ քնած էին, թշնամին եկավ, ցորենի մեջ մոլախոտեր ցանեց ու գնաց։ Եվ երբ խոտն աճեց ու պտուղ տվեց, այդ ժամանակ երևաց մոլախոտը։ Ծառայողները մոտեցան տան տիրոջն ու ասացին․
-Տե՛ր, չէ որ դու բարի սերմ էիր ցանել, որտեղի՞ց աճեցին մոլախոտերը։
Եվ նա ասաց նրանց․
-Թշնամին է արել:
Ծառաները նրան ասացին․
-Կուզե՞ս գնանք, քաղենք այն ու դեն նետենք։
Տերն ասաց նրանց․

-Ո՛չ, գուցե մոլախոտը քաղելու ընթացքում ցորենն էլ քաղեք դրա հետ։ Թույլ տվեք նրանք միասին աճեն, մինչև դրանց հնձելը։ Հնձի ժամանակ կասեմ հնձվորներին, որ առաջինը քաղեն մոլախոտը։ Կաեմ, որ հավաքեն ու վառեն, իսկ ցորենը տանեն շտեմարան։

3․ Այր մի գնացեալ ի տա՛ր աշխարհ, կոչեաց զծառայս իւր՝ եւ ետ նոցա զինչս իւր: Ումեմն ետ հինգ քանքար, եւ ումեմն երկո՛ւս, եւ ումեմն մի՛. իւրաքանչի՛ւր ըստ իւրո՛ւմ կարի, եւ գնա՛ց: Չոգաւ վաղվաղակի՝ որ ա՛ռ զհինգն, գործեա՛ց նոքաւք, եւ շահեցաւ ա՛յլ եւս հինգ: Նոյնպէս եւ որ զերկո՛ւսն շահեցաւ ա՛յլ եւս երկուս: Եւ որ զմի՛ն առ՝ գնաց փորեա՛ց զերկիր, եւ թաքոյց զարծաթ տեա՛ռն իւրոյ: Յետ բազում ժամանակի, գա՛յ տէր ծառայիցն այնոցիկ, եւ առնէ համա՛րս ի մէջ նոցա: Եւ մատուցեա՛լ որ զհինգ քանքարն առ, մատոյց ա՛յլ եւս հինգ քանքար՝ եւ ասէ. Տէ՛ր՝ հինգ քանքա՛ր ետուր ցիս, արդ ահաւասիկ՝ հինգ ա՛յլ եւս քանքար ի վերայ շահեցայ: Ասէ ցնա տէրն իւր. Ազնի՛ւ ծառայ՝ բարի՛ եւ հաւատարիմ, որովհետեւ ի սակաւուդ հաւատարիմ ես, ի վերայ բազմա՛ց կացուցի զքեզ. մո՛ւտ յուրախութիւն տեառն քոյ: Մատուցեալ եւ որոյ զերկո՛ւս քանքարսն առեալ էր, եւ ասէ. Տէ՛ր՝ երկո՛ւս քանքարս ետուր ցիս, ահաւասիկ երկո՛ւս եւս ա՛յլ քանքարս՝ զոր ի վերայ շահեցայ: Ասէ ցնա տէրն իւր. Ազնի՛ւ ծառայ՝ բարի՛ եւ հաւատարի՛մ, որովհետեւ ի սակաւո՛ւդ հաւատարիմ ես, ի վերայ բազմա՛ց կացուցից զքեզ. մո՛ւտ յուրախութիւն տեառն քոյ: Մատուցեալ եւ որոյ զմի՛ քանքարն առեալ էր, եւ ասէ. Տէր՝ գիտէի զի այր մի խի՛ստ ես, հնձես՝ զոր ո՛չ սերմանեցեր, եւ ժողովե՛ս՝ ուստի ո՛չ սփռեցեր. երկեա՛յ՝ գնացի եւ թաքուցի՛ զքանքարս քո յերկրի. արդ՝ աւասիկ քոյդ՝ ցքե՛զ: Պատասխանի ետ տէրն՝ եւ ասէ ցնա. Ծառա՛յ չար եւ վատ՝ գիտէիր թէ հնձեմ՝ ուստի ո՛չ սերմանեցի, եւ ժողովե՛մ՝ ուստի ո՛չ սփռեցի. պա՛րտ էր քեզ արկանել զարծաթդ իմ ի սեղանաւորս, եւ եկեալ ես՝ տոկոսեաւք պահանջէի զիմն: Արդ՝ առէ՛ք ի դմանէ զքանքարդ՝ եւ տո՛ւք այնմ որ ունիցի զտա՛սն քանքարն: Զի ամենայնի որ ունիցի՝ տացի՛ եւ յաւելցի, եւ որ ո՛չն ունիցի, եւ զոր ունիցի՛ն՝ բարձցի՛ ի նմանէ:

Մի մարդ գնալով օտար երկիր, կանչեց իր ծառային ու իր ունեցվածքը նրանց հանձնեց։ Մեկին տվեց հինգ տաղանդ, մյուսին ՝ երկու, մյուսին էլ ՝ մեկ տաղանդ, յուրաքանչյուրին իր կարողության համեմատ ու գնաց օտար երկիր։ Հինգ տաղանդ ստացողը գնաց, դրանք դրեց գործի մեջ ու շահեց ևս հինգ տաղանդ։ Նույն կերպով էլ երկու տաղանդ ստացողը . նա կրկին շահեց այդ երկուսը։ Նա, ով միայն մեկն էր ստացել, գնաց հողը փորեց և իր տիրոջ արծաթե դրամը թաքցրեց։ Երկար ժամանակ հետո, այդ ծառաների տերը եկավ ու սկսեց հաշիվ պահանջել նրանցից։ Հինգ տաղանդ ստացածը մոտեցավ ևս տալով հինգ տաղանդ ու ասաց.

Տե՜ր, դու տվեցիր ինձ հինգ տաղանդ, ես ևս հինգ տաղանդ շահեցի։

Տերը ասաց.

Ապրե՛ս, բարի ու հավատարիմ ծառա։ Դու քիչ բաների մեջ հավատարիմ եղար , ես քեզ շատ բաների վրա կմշակեմ։ Մասնակցիր քո տիրոջ ուրախությանը։

Հետո մոտեցան երկու տաղանդ ստացածը և ասաց.

Տե՜ր, դու ինձ երկու տաղանդ տվեցիր, տես ես կրկին երկու տաղանդ շահեցի։

Տերը ասաց.

Ապրե՛ս բարի և հավատարիմ ծառա։ Դու քիչ բաների մեջ եղար հավատարիմ։ Մասնակցիր քո տիրոջ ուրախությանը։

Վերջապես մեկ տաղանդ ստացածը մոտեցավ ու ասաց.

Տե՛ր, ես գիտեմ, որ դու խստապահանջ մարդ ես, հնձում ես այնտեղ, որտեղ չես ցանել ու հավաքում ես այնտեղից, որտեղ չես քամհարել։ Այսպիսով ես վախեցա և գնացի ու քո տաղանդը թաքցրի հողի մեջ։ Տես, սա էլ քոնը։

Տերն ասաց.

Չար և ծույլ ծառա, չէ՞ որ ես այնտեղ եմ հնձում, որտեղ չեմ ցանել և հավաքում եմ այնտեղից, որտեղ չեմ քամհարել։ Այսպիսով պետք է, որ իմ արծաթե դրամները վաշխառուներին տված լինեիր, որ երբ ես գայի, իմը տոկոսով հետ ստանայի։

Հետո իր ծառաներին ասաց.

Վերցրե՛ք նրանից այն տաղանդը և տվե՛ք տասը տաղանդ ունեցողին։ Ով ունի, նրան ավելի կտրվի և առատություն կունենա, իսկ ով չունի, նրա ունեցածը նրանից կվերցվի։

4․ Ամէն ասե՛մ ձեզ, զի մի՛ ոմն ի ձէնջ մատնելո՛ց է զիս: Եւ տրտմեցան յոյժ. եւ սկսան ասել ցնա՝ իւրաքանչի՛ւր ոք ի նոցանէ. միթէ ե՛ս իցեմ Տէր: Նա՝ պատասխանի ետ՝ եւ ասէ. Որ մխեաց ընդ իս զձեռն իւր ի սկաւառակն՝ նա՛ մատնելոց է զիս: Որդի մարդոյ երթա՛յ՝ որպէս գրեալ է վասն նորա. Բայց վա՛յ մարդոյն այնմիկ՝ յոյր ձեռս որդին մարդոյ մատնեսցի: Լաւ էր նմա՝ թէ չէ՛ր ծնեալ մարդն այն: Պատասխանի ետ Յուդա՝ որ մատնելոցն էր զնա՝ եւ ասէ. Միթէ ե՛ս իցեմ վա՛րդապետ: Ասէ ցնա. Դո՛ւ ասացեր:

-Ասում եմ ձեզ, ձեզնից մեկն ինձ մատնելու է։

Նրանք տխրեցին ու նրանցից յուրաքանչյուրը սկսեց նրան հարցնել․

-Տե՛ր, միթե՞ ես եմ։

Նա էլ պատասխանեց․

-Ձեզանից ով իր ձեռքն ինձ հետ մտցնի ամանի մեջ, ինձ կմատնի։ Ճիշտ է, մարդու որդին պետք է մեռնի, ինչպես որ նրա մասին գրված է, բայց վայ այն մարդուն, ում ձեռքով մարդու որդին կմատնվի։ Ավելի լավ կլիներ, որ այդ մարդն ինքը ծնված չլիներ։

Հուդան, ով մատնելու էր նրան, հարցրեց․

-Միթե՞ այդ մարդը հենց ես եմ, վարդապե՛տ։

Նա ասաց․

-Դու ինքդ ասացիր դա։

Հատված գրաբարից

Ահա՝ ե՛լ սերմանահան սերմանել. եւ ի սերմանելն իւրում, էր որ անկաւ առ ճանապարհաւ, եւ եկն թռչուն երկնից՝ եւ եկե՛ր զնա: Եւ այլն անկաւ յապառաժի, ուր ո՛չ գոյր հո՛ղ բազում, եւ վաղվաղակի՛ բուսաւ: Առ ի չգոյէ՛ հիւթոյ երկրին՝ ի ծագել արեւուն տապացա՛ւ, եւ զի ո՛չ գոյին արմատք՝ չորացաւ: Եւ այլն անկաւ ի մէջ փշոց, եւ ելին փուշքն եւ հեղձուցին զնա: Եւ այլն անկաւ յերկի՛ր բարի, եւ տայր պտո՛ւղ. էր՝ որ հարիւաւո՛ր, եւ էր՝ որ վաթսնաւո՛ր, եւ էր՝ որ երեսնաւո՛ր: Որ ունիցի ականջս լսելոյ՝ լուիցէ՛:

Ահա եկավ սերմնացանը սերմանելու։ Ցանելիս որոշ սերմեր ընկան ճանապարհի եզրին, և թռչունները եկան ու կերան դրանք։ Մյուսներն ընկան ժայռոտ տեղեր, որտեղ նրանց համար շատ հող չկար, և անմիջապես ծիլ չտվեցին։ Բայց երբ արևը ծագեց, ծիլերը խանձվեցին ու քանի որ արմատ չունեին՝ չորացան։ Որոշ սերմեր էլ ընկան փշերի մեջ, և փշերը ելան ու խեղդեցին դրանց։ Մինչդեռ մյուսներն ընկան լավ հողի մեջ ու սկսեցին պտուղ տալ, մեկը՝ հարյուրապատիկ, մեկը՝ վաթսունապատիկ, մյուսն էլ երեսնապատիկ։ Ով ականջ ունի, թող լսի։

Փոխադրում եմ գրաբարից. Ուսումնական նախագիծ

Վերնագիր՝ Փոխադրություններ գրաբարից

Ժամկետ՝ նոյեմբեր ամիս

Մասնակիցներ՝ Մանուկյան Կարինա

Նպատակ՝ Կատարել փոխադրություններ գրաբարից՝ Աստվածաշնչյան, Նարեկացու հատվածներից, մշակել դրանք ու տեղադրել բլոգում:

Արդյունք՝

Թէպէտ եւ եմք ածու փոքր, եւ թուով յոյժ ընդ փոքու սահմանեալ, եւ զօրութեամբ տկար եւ ընդ այլով յոլով անգամ նուաճեալ թագաւորութեամբ, սակայն բազում գործք արութեան գտանին գործեալ եւ ի մերում աշխարհիս, եւ արժանի գրոյ յիշատակի…:
(Մովսէս Խորենացի, Պատմութիւն Հայոց )

Չնայած, որ մենք փոքր ազգ ենք, թվով շատ սահմանափակ, ու զորությանբ տկար և շատ անգամներ օտար թագավորների կողմից նվաճված, սակայն մեր աշխարհում շատ քաջ գործեր կան արված, որոնք արժանի են գրողի հիշատակին:

Հեծաւ արի արքայն Արտաշէս ի սեաւն գեղեցիկ,
Եւ հանեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն
Եւ անցեալ որպես զարծուի սրաթեւ ընդ գետն
Եւ ձգեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն՝
Ընկեց ի մէջք օրիորդին Ալանաց,
Եւ շատ ցաւեցոյց զմէջք փափուկ օրիորդին,
Արագ հասուցանելով ի բանակն իւր։

Քաջ արքան՝ Արտաշեսը, հեծեց սև ձին,
Հանելով ոսկեզօծ շեկ պարանը,
Գետն անցավ ինչպես արծիվը,
Ու ձգելով շեկ պարանը՝
Գցեց Ալանների օրիորդի մեջքին,
Ցավեցրեց օրիորդի փափուկ մեջքը,
Ու արագ հասցրեց նրան իր բանակին:

Ոչ ոք կարէ երկուց տերանց ծառայել. կամ զմին ատիցէ եւ զմիւսն սիրիցէ, կամ զմին մեծարիցէ եւ զմիւսն արհամարհիցէ։ 

Ոչ ոք չի կարող երկու տեր ունենալ. Կամ մեկին ատիր և մյուսին սիրիր, կամ մեկին մեծարիր, իսկ մյուսին արհամարիր: 

Խնդրեցէ՛ք՝ եւ տացի ձեզ, հայցեցէ´ք՝ եւ գտջիք, բախեցէ´ք՛ եւ բացցի ձեզ։ Զի ամենայն որ խնդրէ՝ առնու, եւ որ հայցէ` գտանէ, եւ որ բախէ` բացցի նմա։  

Խնդրեք և կտրվի ձեզ, փնտրեք և կգտնեք, բախեք և կբացվի ձեր առաջ, քանի որ ով խնդրում է առնում է, ով փնտրում է նա էլ գտնում է, և ով բախում է՝ բացվում է:

Լուարուք զի ասացաւ. ակն ընդ ական, եւ ատամն ընդ ատաման: Այլ ես ասեմ ձեզ` մի´ կալ հակառակ չարին. այլ եթէ ոք ածիցէ ապտակ յաջ ծնօտ քո` դարձո նմա եւ միւսն: Եւ որ կամիցի ոք դատել եւ առնուլ զշապիկս քո, թո´ ղ նմա եւ զբաճկոն քո: Եւ որ տարապարհակ վարիցէ զքեզ մղոն մի, ե´րթ ընդ նմա եւ երկուս: Որում խնդրէ ի քէն` տո´ւր,  եւ որ կամի փոխ առնել  ի քէն` մի´  դարձուցաներ զերեսս:

Լսեցիք, որ ասվեց. աչքը աչքի դեմ, ատամը՝ ատամի: Մի կանգնիր չարին հակառակ, այլ եթե ինչ-որ մեկը քո աջ ծնոտին ապտակի, դու ձախն էլ դեմ տուր: Եթե ինչ-որ մեկը քեզնից քո շապիկն է ուզում, տուր նաև քո բաճկոնը: Եվ, որ առանց պատճառի քեզ մի մղոն իր հետ տանի, երկու մղոն գնա: Ով քեզնից ինչ-որ բան է ցանկանում, տուր նրան:   

Գրաբարյան հատվածների փոխադրում | 07․10․2022

  1. Փոխադրե´ք գրաբարյան հատվածները:
  2. Ձայնագրեք ձեզ դուր եկած հատվածները:

Յայնժամ վարեցաւ Յիսուս յանապատ ի հոգւոյն՝ փորձել ի սատանայէ: 2 Եւ պահեալ զքառասուն տիւ եւ զքառասուն գիշեր՝ ապա քաղցեաւ: 3 Եւ մատուցեալ փորձիչն՝ ասէ ցնա. Եթէ որդի ես Աստուծոյ՝ ասա զի քարինքս այսոքիկ հաց լինիցին: 4 Նա պատասխանի ետ եւ ասէ. Գրեալ է՝ թէ ոչ հացիւ միայն կեցցէ մարդ, այլ ամենայն բանիւ որ ելանէ ի բերանոյ Աստուծոյ:

Այն ժամանակ Հիսուսի հոգին անապատում էր, ու սատանան փորձում էր նրան։ Եվ պահեց քառասուն օր ու քառասուն գիշեր, ապա սովածացավ։ Մոտեցավ փորձիչն ու ասաց․

-Եթե դու Աստծո որդին ես, ասա, որ այս քարերը հաց դառնան։

Նա պատասխանեց ու ասաց․

-Գրված է, որ մարդը միայն հացով չի ապրում, այլ այն խոսքերով, որ Աստծո բերանից է դուրս գալիս։

Յայնժամ առեալ ածէ զնա սատանայ ի քաղաքն սուրբ, եւ կացուցանէ զնա ի վերայ աշտարակի տաճարին, 6 եւ ասէ ցնա. Եթէ որդի ես Աստուծոյ՝ արկ զքեզ աստի ի վայր. զի գրեալ է՝ թէ հրեշտակաց իւրոց պատուիրեալ է վասն քո՝ եւ ի վերայ ձեռաց բարձցեն զքեզ, զի մի՛ երբէք հարցես զքարի զոտն քո:

Այն ժամանակ սատանան նրան վերցրեց ու տարավ սուրբ քաղաք, կանգնեցրեց աշտարակի տաճարի վրա ու ասաց նրան․

-Եթե դու Աստծո որդին ես, գցիր քեզ այստեղից։ Գրված է, որ իր հրեշտակներին պատվիրված է ձեռքերի վրա բարձրացնել քեզ, որ երբեք ոտքդ չդիպչի քարին։

Ասէ ցնա դարձեալ Յիսուս. Գրեալ է՝ թէ ո՛չ փորձեսցես զՏէր Աստուած քո:

Դարձյալ Հիսուսն ասաց․

-Գրված է, որ քո Աստծուն չպետք է փորձես։

Դարձեալ առնու ածէ զնա սատանայ ի լեառն մի բարձր յոյժ, եւ ցուցանէ նմա զամենայն թագաւորութիւնս աշխարհի, եւ զփառս նոցա, 9 եւ ասէ ցնա. Զայս ամենայն քեզ տաց՝ եթէ անկեալ երկիրպագանիցես ինձ:

Դարձյալ սատանան նրան տարավ մի լեռան բարձր գագաթ՝ ցույց տալով ամբողջ աշխարհի թագավորությունն ու փառքը։ Եվ նա ասաց․

-Այս ամենը քեզ կտամ, եթե ինձ երկրպագես։

Յայնժամ ասէ ցնա Յիսուս. Երթ յետս իմ սատանայ. զի գրեալ Տեառն Աստուծոյ քում երկիր պագցես, եւ զնա միայն պաշտեսցես: Ապա եթող զնա սատանայ. եւ ահա՝ հրեշտակք մատեան եւ պաշտէին զնա:

Այն ժամանակ Հիսուսն ասաց․

-Իմ հետևից արի։ Գրված է, որ միայն քո Աստծուն պետք է պաշտես ու երկրպագես։

Ապա սատանան թողեց ու հրեշտակները մոտեցան, երկրպագեցին նրան։

2. Լուարուք զի ասացաւ առաջնոցն. թէ մի՛ սպանաներ. զի որ սպանանիցէ՝ պարտական լիցի դատաստանի:

Լսե՛ք, ասվել է առաջնորդներին, որ սպանություն չգործեն։ Այն մարդիկ, ովքեր կսպանեն, դատաստանի առջև պարտական կլինեն։

Այլ ես ասեմ եթէ ամենայն որ բարկանայ եղբաւր իւրում տարապարտուց, պարտաւոր լիցի դատաստանի: Եւ որ ասիցէ ցեղբայր իւր յիմար, պարտաւոր լիցի ատենի: Եւ որ ասիցէ ցեղբայր իւր մորոս, պարտաւոր լիցի ի գեհեն հրոյն: 23 Եթէ մատուցանիցես զպատարագ քո ի վերայ սեղանոյ, եւ անդ յիշիցես՝ եթէ եղբայր քո ունիցի ինչ խէթ զքէն, թող զպատարագն քո առաջի սեղանոյն. եւ երթ նախ հաշտեաց ընդ եղբաւր քում, եւ ապա եկեալ մատուսջիր զպատարագն քո:

Այլ ես ձեզ ասում եմ․ եթե անտեղի բարկանա եղբոր վրա, դատաստանի առջև պարտական կլինի։ Եվ եթե եղբորն ասի հիմար, պարտավոր կլինի նրան ատել։ Ու եթե եղբորն ասի խենթ, պարտավոր կլինի լինել դժոխքի կրակներում։ Եվ եթե պատարագ մատուցես քո սեղանի վրա ու հիշես, թե ինչ խիստ ես եղել քո եղբոր հետ, թող պատարագդ առաջին սեղանին։ Ու եթե հաշտվեցիր եղբորդ հետ, ապա մատուցիր քո պատարագը։

3. Դարձեալ լուարուք զի ասացաւ առաջնոցն. մի՛ երդնուցուս սուտ, բայց հատուսցես Տեառն զերդմունս քո:
Այլ ես ասեմ ձեզ՝ ամենեւին մի երդնուլ. մի՛ յերկինս՝ զի աթոռ է Աստուծոյ. եւ մի՛ յերկիր՝ զի պատուանդան է ոտից նորա. եւ մի՛ յԵրուսաղէմ՝ զի քաղաք է մեծի արքայի: Եւ մի՛ ի գլուխ քո երդնուցուս, զի ո՛չ կարես մազ մի սպիտակ առնել՝ կամ թուխ: Այլ եղիցի ձեր բան, այոն՝ այո, եւ ոչն՝ ո՛չ. զի աւելին քան զայն ի չարէն է:

Դարձյալ լսել եք, թե ինչ են ասել նախկինում։ Սուտ երդում մի՛ տվեք, բայց դու կհատուցես տիրոջդ երդման փոխարեն։

Այլ ես ասում եմ ձեզ՝ մի երդվե՛ք, երկինքն Աստծո աթոռն է ․․․․․․, որովհետև Աստծո ոտքի հենարանն է, ու մի՛ երդվեք Երուսաղեմով, այն մեծ արքայի քաղաքն է։ Ու մի՛ երդվի քո գլխով, որովհետև չես կարող ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ սև մազ աճեցնել։ Ձեր խոսքը պետք է լինի, այոն՝ այո, ոչը՝ ոչ։

4. Կարող եք նաև դուք հատվածներ ընտրել փոխադրության համար: Նոր Կտակարան

Միսաք Մեծարենց

Վերադարձի երգ

Կսկիծ կայ սրտիս մէջը վիրաւոր
Զոր արեւին լո՜յսն անգամ չի բուԺեր.
Խորունկ ու ցաւոտ մորմոքում մը որ՝
Ա՜հ, պիտի լայննա՜յ երբ իջնէ գիշեր։

Կը հիւծին ցոլքերն յոյսին հեռաւոր,
Խարոյկի մը պէս՝ որ վաղ է մաշեր.
Բայց դեռ կը յուզէ զիս տեսիլք մ’աղուոր՝
Զոր ինձ կը բերեն անցեալին յուշեր։

Ու պիտի ապրի՜մ, վիշտը նոր ուԺեր
Կը բերէ յանկարծ հոգւոյս սիրավէր.
Կեանքին կը դառնամ դեռ չըրած գիշեր։

Փուշեր նետուեցան օրէ օր վէրքիս,
Ու հոն հեծեծանք մը բերին հովեր.
Բայց սիրոյ յոյս մը կ’արեւէ հոգիս։

Փունջերը

Դեռ չողջունած երազներու ջինջ առտուն՝
Հովեն փչված մոմի մը պես շիջար դուն:
Տերևին հետ հովերն ըզքեզ ալ տարին
Միացընել մահվան ահեխ շրջապատին:

Հիշատակի ծաղիկներու փունջեր թարմ
Քու շիրիմիդ վըրա սըփռել կ’ուղարկեմ.
Փունջեր՝ ցողված արցունքներուս շիթերեն,
Զոր հեռավոր բարեկամեդ կը բերեն:

ԵՐԱԶ ՕՐԵՐ

Կարմիր ծաղիկ մը գարունի
Առտու մը ինծի նուիրեցիր.
Ըզգացի թէ տենդեր ունի
Երազկոտ միտքըս ուշացիր:

Խանդաղատանք մը յորդեցաւ
Իմ նըւաղկոտ լանջքիս տակ, ուր
Դողաց սիրոյ սարսուռն անցաւ՝
Ու թովանքը համբոյրին հուր:

Եւ ըղձակաթ իմ հէգ հոգիս
Ըզգաց սիրտիդ հուրն արծարծուն,
Ու մետաքսէ ուղի մը զիս
Սէր-Ծաղիկին տարաւ ածուն:

Հոն ժըպտեցաւ կեանքը ինծի,
Հըմայքներու հոյլովն անցաւ,
Եւ ուրուական մը կասկածի
Անոր մօտէն երբեք չանցաւ:

ԱՆԱՆՈՒՆ

Վայրի՜ ծաղիկ, անունդ ի՞նչ է,
ըսե՛, մասուր ու կանանչե
ցանկապատին շուքին նստած
վայրի՜ ծաղիկ, անունդ ի՞նչ է։

Ըսպիտակ, կաթ ու մազտաքե
բուրող ծաղիկ, անունդ ի՞նչ է.
ըսե՛, քի՛չ մը գեթ չե՞ս դողար,
հովիկն անուշ երբոր փըչե…։

Հըպա՜րտ ծաղիկ, անունն ի՞նչ է
պարիկին, որ անցավ քովեդ,
հեզուկ ու սև սաթի վետվետ
ցայտք մը ձըգած իր քամակեն:

Գիտե՜ս, ծաղի՜կ, անունն ի՞նչ է
դողին՝ զոր քեզ տըվավ հովիկ,
ու ձայնին՝ որ զիս կը կանչե…։


Գրաբարյան հատվածներ

1. Թէպէտ եւ եմք ածու փոքր, եւ թուով յոյժ ընդ փոքու սահմանեալ, եւ զօրութեամբ տկար եւ ընդ այլով յոլով անգամ նուաճեալ թագաւորութեամբ, սակայն բազում գործք արութեան գտանին գործեալ եւ ի մերում աշխարհիս, եւ արժանի գրոյ յիշատակի…:
(Մովսէս Խորենացի, Պատմութիւն Հայոց )

2. Երկնէր երկին, երկնէր երկիր,
Երկնէր և ծովն ծիրանի.
Երկն ի ծովուն ունէր և զկարմրիկն եղեգնիկ.

Ընդ եղեգան փող ծուխ ելանէր,
Ընդ եղեգան փող բոց ելանէր,
Եւ ի բոցոյն վազէր խարտեաշ պատանեկիկ.

Նա հուր հեր ունէր,
Բոց ունէր մօրուս,
Եւ աչքունքն էին արեգակունք:

3. Քեզ ասեմ, այր քաջ Արտաշէս,
Որ յաղթեցեր քաջ ազգին Ալանաց,
Ե՛կ հաւանեա՛ց բանից աչագեղոյ դստերս Ալանաց՝
Տալ զպատանիդ.
Զի վասն միոյ քինու ոչ է օրէն դիւցազանց՝
Այլոց դիւցազանց զարմից բառնալ զկենդանութիւն.
Կամ ծառայեցուցանելով ի ստրկաց կարգի պահել,
Եւ թշնամութիւն յաւիտենական
Ի մէջ երկոցունց ազգաց քաջաց հաստատել։

4. Հեծաւ արի արքայն Արտաշէս ի սեաւն գեղեցիկ,
Եւ հանեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն
Եւ անցեալ որպես զարծուի սրաթեւ ընդ գետն
Եւ ձգեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն՝
Ընկեց ի մէջք օրիորդին Ալանաց,
Եւ շատ ցաւեցոյց զմէջք փափուկ օրիորդին,
Արագ հասուցանելով ի բանակն իւր։

10.09.2021 | Գրաբարյան հատվածների փոխադրություն

  1. Փոխադրել հատվածը.

Թէպէտ եւ եմք ածու փոքր, եւ թուով յոյժ ընդ փոքու սահմանեալ, եւ զօրութեամբ տկար եւ ընդ այլով յոլով անգամ նուաճեալ թագաւորութեամբ, սակայն բազում գործք արութեան գտանին գործեալ եւ ի մերում աշխարհիս, եւ արժանի գրոյ յիշատակի…:
(Մովսէս Խորենացի, Պատմութիւն Հայոց )

Թեպետ և մենք փոքր ազգ ենք, թվով շատ սահմանափակ, ու զորությանբ տկար և շատ անգամներ օտար թագավորների կողմից նվաճված, սակայն մեր աշխարհում շատ քաջ գործեր կան արված, ու արժանի գրողի հիշատակին:

Բառարան

ածու-մարգ. այստեղ` փոխաբերաբար` ազգ, ժողովուրդ
յոլով- շատ, բազում

2. Ծնունդն Վահագնի

Երկնէր երկին, երկնէր երկիր,
Երկնէր և ծովն ծիրանի.
Երկն ի ծովուն ունէր և զկարմրիկն եղեգնիկ.

Ընդ եղեգան փող ծուխ ելանէր,
Ընդ եղեգան փող բոց ելանէր,
Եւ ի բոցոյն վազէր խարտեաշ պատանեկիկ.

Նա հուր հեր ունէր,
Բոց ունէր մօրուս,
Եւ աչքունքն էին արեգակունք:

Երկնեց երկինք և երկիր,
Երկնեց և ծով ծիրանի,
Եվ եղեգնիկը կարմիր
Երկնեց ծովում ծիրանի

Ծուխ է դուրս գալիս եղեգան փողից,
Բոց է դուրս գալիս եղեգան փողից,
Իսկ բոցով վազում էր շեկ պատանին:

Գլխին հուր մազեր ուներ,
Բոց մորուք ուներ նա,
Եվ աչքերն էին նրա զույգ արեգակ։

3. Քեզ ասեմ, այր քաջ Արտաշէս,
Որ յաղթեցեր քաջ ազգին Ալանաց,
Ե՛կ հաւանեա՛ց բանից աչագեղոյ դստերս Ալանաց՝
Տալ զպատանիդ.
Զի վասն միոյ քինու ոչ է օրէն դիւցազանց՝
Այլոց դիւցազանց զարմից բառնալ զկենդանութիւն.
Կամ ծառայեցուցանելով ի ստրկաց կարգի պահել,
Եւ թշնամութիւն յաւիտենական
Ի մէջ երկոցունց ազգաց քաջաց հաստատել։

Քեզ եմ ասում, արի ու քաջ Արտաշես:
Որ հաղթեցիր Ալանների քաջ ազգին,
Արի՜, հավատա իմ՝ Ալանների աչագեղո դստեր խոսքին,
Տուր այդ պատանուն,
Դրա պատճառով քեն մի պահիր դյուցազունների հետ,
Այլ դյուցազունների զարմից տար ու սպանիր,
Կամ ծառայեցրու ստրուկների կարգում,
Հավիտենական թշնամություն
Երկու քաջ ազգերի մեջ հաստատիր:

4. Հեծաւ արի արքայն Արտաշէս ի սեաւն գեղեցիկ,
Եւ հանեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն
Եւ անցեալ որպես զարծուի սրաթեւ ընդ գետն
Եւ ձգեալ զոսկեօղ շիկափոկ պարանն՝
Ընկեց ի մէջք օրիորդին Ալանաց,
Եւ շատ ցաւեցոյց զմէջք փափուկ օրիորդին,
Արագ հասուցանելով ի բանակն իւր։

Արի արքա Արտաշեսը հեծեց սև ձին,
Հանելով ոսկեզօծ շեկ պարանը,
Գետն անցավ ինչպես արծիվը,
Ու ձգելով շեկ պարանը՝
Գցեց Ալանների օրիորդի մեջքին,
Ցավեցրեց օրիորդի փափուկ մեջքը,
Ու արագ հասցրեց իր բանակին:

Սեբաստացու օրեր | Փոխադրում գրաբարից | Գրիգոր Նարեկացի

Իմ անհատական նախագիծը՝

Սեբաստացու օրեր | Փոխադրում գրաբարից | Գրիգոր Նարեկացի

Ամփոփում՝

17.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

18.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

18.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

19.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

19.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

Գրիգոր Նարեկացու մասին՝

Գրիգոր Նարեկացի

19.11.2020 | Սեբաստացու օրեր

ԹՌՉՈՒՆ ԹԱԳԱՒՈՐԻՆ ԵՒ ՁԻ ԱՐՔԱՅԻՆ ՅՈՒՆԱՑ

Թագաւորին հնդկաց էր թռչուն ինչ, որ արկանէր մարգարիտ եւ ականս իբրեւ զձու: Եւ լուեալ արքային յունաց` այնմ ցանկացաւ, եւ առաքեաց հրեշտակ եւ խնդրեաց, եւ նա ետ: Սակայն եւ նա հայցեաց զձի նորա, որ երագութեամբ անցանէր ընդ թռչունս: Եւ թէպէտ ծանր էին միմեանց խնդիրքն, անյապաղ երկաքանչիւրքն կատարէին: Եվ գալ հաւուն ի Յոյնս` ըստ օրինակի այլոց ածէ ձու: Եւ ձիոյն երթեալ ի Հնդիկս` կաղայր, եւ ոչ բնաւ արշաւէր: Դարձուցանէ թագաւորն հնդկաց զերիւարն, մեղադրելով յոյժ: Եւ նմանապէս` ամբաստանելով զթռչունն: Եւ իւրաքանչիւրքն յինքեանցն երթեալ տեղիս` լինէին ըստ առաջին օրինակին:

Թագավորի թռչունը և արքայի ձին

Հնդիկ թագավորը մի թռչուն ուներ, ով որպես ձու ածում էր մարգարիտ և թանկարժեք քարեր: Եվ հունաց արքան լսելով՝ այն ցանկացավ, և առաքեց իր դեսպանին և խնդրեց, իսկ նա տվեց: Սակայն նա էլ խնդրեց իր ձին, որն իր արագությամբ կանցնի ցանկացած թռչունի և ծանր էր նրանց համար, սակայն նրանք կատարեցին միմյանց խնդրանքը: Եվ գալով Հունաստան, թռչունը սկսեց իր նմանների պես ձու ածել: Իսկ ձին գալով հնդիկների մոտ սկսում է կաղել, ոչ թե արագ սլանում: Հնդիկ թագավորը ձիուն հետ վերադարձրեց՝ մեղադրելով հույներին, նրանք էլ նույնը արեցին՝ մեղադրելով թռչունին: Եվ նրանից յուրաքանչյուր էլ իր երկրում իրենց առաջվա պես էին: