Տաղ Վարդավառի։ Գրիգոր Նարեկացի

1․ Համացանցից դուրս գրե՛ք Գրիգոր Նարեկացու կենսագրությունը:

Գրիգոր Նարեկացին ծնվել է եկեղեցական գործիչ, աստվածաբան Խոսրով Անձևացու ընտանիքում: Նարեկավանքի դպրոցում աշակերտել է փիլիսոփա, մատենագիր և բանաստեղծ Անանիա Նարեկացուն (մոր ազգականն է): Եղել է վարդապետ և մինչև կյանքի վերջն ապրել է Նարեկավանքում: Վանքի տարածքում Նարեկացու հիշատակին կառուցվել է մատուռ, որտեղ էլ թաղված է նրա աճյունը: Նարեկացին գրել է ներբողներ, գանձեր, տաղեր, որոնք, ունենալով կրոնական բովանդակություն, արտաքուստ իրական աշխարհի և բնության պատկերներ են: Նարեկացու գլուխգործոցը «Մատյան ողբերգության» պոեմն է. բաղկացած է 95 գլխից (բանք), որոնցից յուրաքանչյուրն սկսվում է «Ի խորոց սրտի խոսք Աստծու հետ» տողով: «Մատյան ողբերգության» պոեմը հոգու խորքից բխած զրույց է Աստծու հետ, որտեղ ներկայացված են մարդկությանը պարուրած վշտերն ու ցավերը, կասկածներն ու համոզմունքները, մեղքերն ու խոստովանանությունները և այլն։ Նարեկացու հոգին լի է հավատով առ Աստված: Նա իր պոեմը ձոնել է Աստծուն՝ նրա մեջ տեսնելով գեղեցիկը, լավագույնը, կատարյալն ու անաղարտը: Նա հավատում է, որ Մատյանը կօգնի մարդուն և սեր, ազնվություն ու բարություն կսերմանի մարդկանց հոգիներում: Հայերեն ձեռագրերում պահպանվել են բազմաթիվ ավանդություններ ու զրույցներ Նարեկացու մասին: Այդ զրույցներից մեկը պատմում է, որ Նարեկացին հովվություն է արել Հարզից գյուղի մահացած հովվի փոխարեն և ստացած վարձը տվել նրա կնոջն ու երեխաներին: 

2․ Օգտվելով Գրաբարի բառարանից՝ փոխադրե՛ք ,,Տաղ Վարդավառին,, ։

Գոհար վարդը վառվեց

Վերևից եկող արևի ճառագայթներից։

Շողերի վրայից դեպի վեր

Ծավալվում է ծաղիկն ծովային։

Լայնածավալ ծովից

Այն ծաղկի գույնն էր պղպջում,

Երփներանգ ծաղկի վրա

Ճյուղի պտուղն էր շողշողում։

Քրքումի վակասիր պտուղը

Սնվում էր խառը տերևներով․

Տերևը տավիղ տվողին

Որը հրաշալի երգում էր Դավիթ։

Մի խառը փունջ վարդից

ծաղկեցին գույնզգույն ծաղիկներ։

Այդ դալար և ծաղկավետ ծառերը

Արձակեցին վարդագույն ոստերը։

Բողբոջ վարդենին զարդարեց շունանը․

Շուշանը շողում էր հովտում,

Շողշողում արեգակի դիմաց․

Այն հյուսիսային հովից

Քամին հարվածեց գոհար շուշանին,

Այն հարավային լեռից

Քաղցր օդով էր պատում շուշանին։

Շուշանը լցվեց շաղով,

Շող ցողով ու մարգարիտով։

Ամեն ծաղիկ շող վերցրեց,

Ցողն ամպից, ամպը՝ արևից․

Աստղերով պատվեց չորսբոլորը,

Լուսնի դիմաց գունդ-գունդ բոլորը հավաքվեցին։

Գունդ-գունդ խաչաձև գնդակ,

Երկնքից հորինված մի շրջան։

Փառք հորն ու որդուն հավետ,

Սուրբ հոգուն այժմ և հավետ։

Գոհար վարդն վառ առեալ
ի վեհից վարսիցն արփենից:
Ի վեր ի վերայ վարսից
ծավալէր ծաղիկ ծովային:
Ի համատարած ծովէն
պղպջէր գոյնն այն ծաղկին,
Երփին երփնունակ ծաղկին
շողշողէր պտուղն ի ճղին:
Քրքում վակասիր պտուղն
սնանէր խուռն տերևով.
Տերևն տաւիղ տուողին
զոր երգէր Դաւիթ հրաշալին:
Ի փունջ խուռներամ վարդից
գոյնզգոյն ծաղկունք ծաղկեցան:
Այդ սօս ու տօսախ ծառերդ
վարդագոյն ոստս արձակեցին:
Այդ նոճ ու բողբոջ արօսդ
զարդ առեալ վարդն շուշանին.
Շուշանն շողէր հովտին,
շողշողէր դէմ արեգականն.
Այն հիւսիսային հովէն
հով հարեալ գոհար շուշանին.
յԱյն հարաւային լեռնէն
քաղցր օդով ցօղէր շուշանին:
Շուշանն շաղով լցեալ,
շող-շաղով և շար մարգարտով:
Ծաղկունքդ ամէն շաղ առին,
շաղն յամպէն, ամպն յարեգակնէն.
Աստեղքդ ամէն շուրջ առին,
դէմ լուսնին գունդ-գունդ բոլորին:
Գունդ-գունդ խաչաձև գնդակ,
յօրինուած երկնից շուրջանակ:
Փառք Հօր և Որդւոյն յաւէտ,
սուրբ Հոգւոյն այժմ և յաւիտեանս:»

Կարդացեք Վարդավառի տոնը