Ազգային շահեր

1․ Փորձե՛ք բնորոշել «Ազգային շահ» հասկացությունը։

«Ազգային շահ» հասկացությունը ցույց է տալիս, թե ինչն է օգտակար և լավագույն որևէ երկրի (ժողովրդի) համար և՛ երկրի ներսում, և՛ մյուս պետությունների հետ ունեցած հարաբերություններում։ Այն գիտական շրջանառության մեջ է մտել ոչ վաղ անցյալում։

2․ Ի՞նչ գործոններ են ազդում ազգային շահերի ձևավորման վրա։

Ազգային-պետական շահերը ձևավորվում են պետության աշխարհաքաղաքական բնութագրիչներին (պարամետրերին) և ռեսուրսային հնարավարություններին համապատասխան։ Այդ շահերի ձևավորման վրա նշանակալի ազդեցություն են ունենում երկրի տնտեսական զարգացման մակարդակը, նրա տեղն ու դերը համաշխարհային հանրության մեջ, աշխարհագրական դիրքը, ազգային ավանդույթները, այլ գործոններ։

3․ Ի՞նչ խմբերի են բաժանվում ազգային շահերն ըստ իրենց նշանակության։ Ազգային ո՞ր շահերն են անվանում գլխավոր կամ հիմնական /բլոգային աշխատանք/․

Ազգային շահերը, բնականաբար, տարբերվում են իրենց նշանակությամբ։ Այսպես՝ դրանք կարող են լինել՝ կենսականորեն կարևոր (կամ գլխավոր) և երկրորդական, երկարատև և ժամանակավոր։ Գլխավոր, մշտական ազգային շահերը որոշվում են կարևորագույն աշխարհաքաղաքական բնութագրիչներով․ դրանք են՝ տվյալ պետության տեղն ու դերը միջպետական հարաբերությունների համակարգում, նրա վարկանիշը, ռազմական հզորությունը, իր ինքնիշխանությունը պաշտպանելու և դաշնակիցների անվտանգությունը երաշխավորելու կարողությունները և այլն։

Ոգեշնչող մեջբերումներ կյանքի մասին

Keep smiling, because life is a beautiful thing and there’s so much to smile about. -Marilyn Monroe

Շարունակեք ժպտալ, քանի որ կյանքը գեղեցիկ բան է, և ժպտալու շատ բան կա, — ասել է Մերլին Մոնրոն։

Life is a long lesson in humility. -James M. Barrie

Կյանքը հնազանդության երկար դաս է, — ասել է Ջեյմս Մ.Բերին։

In three words I can sum up everything I’ve learned about life: it goes on. -Robert Frost

Երեք բառով կարող եմ ամփոփել այն ամենն, ինչ սովորել եմ կյանքի մասին․ այն շարունակվում է, — ասել է Ռոբերտ Ֆրոստը։

Love the life you live. Live the life you love. -Bob Marley

Սիրիր այն կյանքը, որ ապրում ես։ Եվ ապրիր այն կյանքով, որը դու սիրում ես, — ասել է Բոբ Մարլին։

Life is either a daring adventure or nothing at all. -Helen Keller

Կյանքը կա՛մ համարձակ արկած է, կա՛մ ընդհանրապես ոչինչ, — ասել է Էլեն Քելերը։

You have brains in your head. You have feet in your shoes. You can steer yourself any direction you choose. -Dr. Seuss

Ուղեղներ ունեցեք ձեր գլխում։ Դուք ունեք ոտքեր ձեր կոշիկների մեջ։ Ինքներդ ձեզ կարող եք ուղղորդել այն ուղղությամբ, որն ընտրում եք, — ասել է Դոկտ. Սեուսը։

Life is made of ever so many partings welded together. -Charles Dickens

Կյանքը կազմված է երբևէ այնքան շատ բաժանումներից, որոնք զոդված են իրար, — ասել է Չարլզ Դիքենսը։

Your time is limited, so don’t waste it living someone else’s life. Don’t be trapped by dogma — which is living with the results of other people’s thinking. -Steve Jobs

Ձեր ժամանակը սահմանափակ է, մի վատնեք այն ապրելով ուրիշի կյանքով։ Մի՛ հայտնվեք «դոգմայի թակարդում», որն այլ մարդկանց մտածողությամբ ապրելն է, — ասել է Սթիվ Ջոբսը։

Life is trying things to see if they work. -Ray Bradbury

Կյանքը փորձում է ամեն ինչ տեսնել, հասկանալու համար՝ արդյո՞ք դրանք աշխատում են, — ասել է Ռեյ Բրեդբերին։

Many of life’s failures are people who did not realize how close they were to success when they gave up. -Thomas A. Edison

Կյանքում ամենաանհաջողակներից շատերն այն մարդիկ են, ովքեր հանձնվելու պահին չեն գիտակցել, թե որքան մոտ են հաջողությանը, — ասել է Թոմաս Ա․ Էդիսոնը։

Ճիտին պարտքը։ Գրիգոր Զոհրապ

1. Կարդացե’ք պատմվածքը։

2. Դո’ւրս գրեք այն հատվածները, որտեղ երևում են.

• պայուսակի դերը Հուսեփ աղայի կյանքում,

 Ո՞վ էր տերը այս երկուքին մեջ. երեսուն տարի վերջը, երբ ձախորդությունը իր երկաթի շրջապտույտ օղակով զինքը կպաշարեր, այս մարդը կհասկնար, որ այդ անզգա տոպրակը իր տերը եղած էր միշտ:

Եվ առտուն, կանուխ-կանուխ, առջի շոգենավով կ’երթար Պոլիս, իր ուժաթափ թևին տակ սեղմելով իր պարպված պայուսակը, այս հավիտենական թշնամին ու հավիտենական անկուշտը, որ չէր հագեցած երբեք երեսուն տարիե ի վեր. ու հոն, թևին տակը, խեղդելու պես կսեղմեր զայն, այդ պարպված փորը ու չքացնել կ’ուզեր:

Ծովին հայելիի պես արծաթած երեսին վրա՝ այս մարմինը, իր ճիտեն կախված պայուսակովը, մակույկը ետին ձգած նավու մը կնմաներ, հեռուն, խիստ հեռուն. ջուրին մեջ երկուքն ալ կապված էին ինչպես կյանքին մեջն ալ զատված չէին իրարմե: Կապը անեղծ կմնար ամեն տեղ: Քար լեցված այս կաշիե տոպրակը ալ պարպվելու վախ չուներ այսուհետև. հագեցած ու կշտացած փորն էր, գիրգ և ուռեցվորած. իր տեղը՝ մարդոց թևին տակը չէր ուր այդքան տարի ծալլված, սեղմված ու շնչահեղձ մնացած էր, ո՛չ. այդ պայուսակը՝ իր անողորմ համառությամբը, իր հուսահատեցուցիչ դատարկությամբը, մարդոց ճիտին պարտքը կմարմնացներ անշուշտ. իր ճշմաիրտ տեղը, ուրեմն, անոր վզին վրա էր, ճիշտ հո՛ն ուր հաստատված էր հիմա:

• Հուսեփ աղայի այդօրվա մասնագիտությունը (զբաղմունքը),

Հիմա միջակ հասակով, մորվոք, ալևորած մեկն էր Հուսեփ աղա որ վաճառականութենե, խանութպանե հետզհետե իջնելով, իջնելով առուտուրի միջնորդությամբ կ’ապրեր ալ, խանութե խանութ, դուռնե դուռ տանելով պասմաի ու ճերմակեղենի մատուցումներու ու պահանջումներու անհամաձայնելի ու հակառակորդ հավաքածոները:

• տան նկարագրությունը

Սկյուտարի բարձունքին վրա՝ Իճատիյեի կողմն է իրենց փոքրիկ տունը, ուր երկու հարյուր ղրուշ ամսական վարձքով կբնակեին երեքը, հայրը ու երկու աղջիկները, որոնց մայրը շատոնց մեռած է. փողոցի վրա նայող փոքրիկ սենյակին պատեն կախված երիտասարդ կնոջ պատկերը անորն է. 

• աղջիկների նկարագրությունը

Ո՜հ, թե որ մինակ ըլլար. ի՜նչ փույթ. բայց երկու աղջիկ զավակներ իրենց պատանության ամեն հրապույրներովը, ամեն պատրանքներովը իրեն կնայեին. առջի մանկուհիները չէին, այլ խելահաս պատանուհիներ կյանքի վայելքի արդար ու անմեղ ըղձանքներով, ակնկալություններով ծարավի:

• տեղեկատվություն կնոջ մասին

Փողոցի վրա նայող փոքրիկ սենյակին պատեն կախված երիտասարդ կնոջ պատկերը անորն է. էրկանը աղեկ օրերուն մեռած էր կուրծքի հիվանդութենե մը, որ պատկերին մեջ տեսնվող սպիտակ ու անարյուն երեսեն կգուշակվի: Բայց իր հիշատակը կ’ապրի և օր չըլլար որ իր խոսքը չընեն. գիշերները, երբ աղջիկները կքաշվին, ամուսինը կմնա դեռ իր վաղամեռիկ կնոջ պատկերին դեմը, անխոսուկ ու առանձին. ու իր ոսկեզօծ շրջանակեն նայող այդ անթարթ աչքերեն՝ աղքատացած վաճառականը քաջալերություն մը կ’ակնկալե, գերեզմանի մյուս կողմեն սպասված զորավիգ մը:

• Հուսեփ աղայի անելանելի վիճակի նկարագրություններ։

Վասն զի բարոյական կորովը կպակսի իրեն օր օրի. իր երբեմնի նյութական դրամագլխին պես, հիմա կզգա որ սրտին քաջությունը կսպառի ու կհատնի քիչ-քիչ:

Շունչ կ’առներ խեղճ մարդը. բայց գործերը կպակսեին, ավուրչեքը շահիլը տաժանելի տառապանք մը կ’ըլլար ու պարտքերը կդիզվեին շուրջը, գյուղը, չարշին, ամեն կողմ: Հագուստը տակավին մաքուր կոկիկ էր ու իր արտաքին տեսքեն ոչ ոք պիտի գուշակեր իր զարհուրելի անկումը: Ու պայուսակը կշարունակեր կրել ձեռքը, անօգուտ տարուբեր մը հիմա, բայց ամչնալով թողուլ, մեկդի նետել զայն, հուսահատությունը խոստովանիլ աշխարհքի առջև, վասն զի ի՞նչ պիտի ըսեր աշխարհք ձեռնունայն տեսնելով զինքն այսուհետև:

Պոլիս գործ չկար. ժամացույցին ստակեն մնացորդը երթևեկության ծախքին մեջ սպառեցավ ու վայրկյան կմոտենար ահավոր արագությամբ մը խոյանալով իր վրա, ուր վերջին երեսուն փարան Քուզկունճուքեն Պոլիս իջնելու, հույսի մը ետևեն վազելու ծախքը- վասն զի հիմա հույսի ետևեն երթալն ալ ծախքով է — պիտի հատներ:

Ինչպե՞ս կ’ըլլա որ մարդ հացի մը ստակին կարոտը կքաշե կամ շոգենավի մի ստակ չվճարելուն համար կեցած տեղը կմնա գամված, անշարժ:

3. Բացատրե’ք ավարտը։

Պատմության վերջում գլխավոր հերոսը գումար չունենալու մտքից փորձում է ինքնասպանություն գործել։ Նա իրեն նետում է մոտակա գետը։ Եվ այդ ամենից հետո հեղինակը կրկին ցույց է տալիս, թե որքան մեծ ու կարևոր դեր ուներ պայուսակը Հուսեփ աղայի կյանքում, քանի որ վերջին հատվածում նշվում էր, որ իր սիրելի պայուսակն իր հետ էր։ Ավարտը հետաքրքիր էր, սակայն մի փոքր անհասկանալի։ Ինձ դուր եկավ այն։ Պարզապես սկզբում չէի հասկացել, որ Հուսեփ աղան մահացել էի, կարծում էի՝ այդպես չի ավարտի։

4. Համառոտ` մի քանի նախադասությամբ, գրե’ք ֆաբուլան (գործողություններն ըստ հաջորդականության)։

Պատմության գլխավոր հերոսը՝ Հուսեփ աղան, մի վաճառական էր, ով ապրում էր մի փոքրիկ տնակում իր երկու անչափահաս աղջիկների հետ, որոնց մայրը դեռ վաղուց մահացել էր։ Հուսեփ աղան բավականին աղքատ էր ու շատ էր չարչարվում գումար վաստակելու համար, սակայն դա չէր ուզում ցույց տալ իր երեխաների մոտ։ Ամեն անգամ նա մեկնում էր Պոլիս, որտեղից էլ գումար աշխատած վերադառնում էր տուն։ Նա վաճառականների միջնորդ էր ու ստանում էր իր միջնորդավճարը, բայց շուտով նա մնաց առանց աշխատանք։ Եվ մի օր, երբ հերթական անգամ ուզում էր Պոլիսից տուն վերադառնալ, տեսնում է, որ գումար չունի։ Հուսեփ աղան հուսահատվում է ու որոշում նետվել գետը։ Այսպես, նա ինքնասպան է լինում, իր հետ նետելով նաև իր պայուսակը, որը միշտ իր ձեռքին էր։

Հոդված կրթության կարևորության մասին

The value of education at a much younger age. Our first tryst with learning begins at home, and our first teachers are our parents, grandparents, and often siblings. The importance of education lies in its continuity, learning is a lifetime process that will stop with our death. It is the foundation for the development of a healthy individual and society. Our world cannot have a bright future if our culture lacks education.

Կրթության արժեքը ավելի երիտասարդ տարիքում․ մեր սովորելու առաջին փորձը սկսվում է տանը, և մեր առաջին ուսուցիչները լինում են մեր ծնողները, մեր տատիկներն ու պապիկները, և հաճախ նույնիսկ քույր-եղբայրները։ Կրթության կարևորությունը դրա շարունակության մեջ է, իսկ ուսումը ամբողջ կյանքի մի գործընթաց է, որը կդադարի միայն մեր մահով։ Այն առողջ անհատի և հասարակության զարգացման հիմքն է։ Մեր աշխարհը պարզապես չի ունենա պայծառ ապագա, եթե մեր մշակույթը չունենա կրթություն։

It is a valuable tool for gaining learning and wisdom. Though books are essential to education, the notion encompasses more than just books and bookish knowledge. It isn’t required for education to be only based on books. 

Այն արժեքավոր գործիք է ուսում և իմաստություն ձեռք բերելու համար։ Թեև գրքերը կարևոր բան են կրթության համար, այդ հասկացությունն իր մեջ ներառում է ավելին, քան պարզապես գրքեր և գրքերից ստացած գիտելիքներ։ Պարտադիր չէ, որ կրթությունը հիմնված լինի միայն ու միայն գրքերի վրա։

The most important goal of education is to help people with how to read and write. The first step toward literacy is reading and writing. Education provides a person with endless opportunities for growth and advancement. People who have had an education tend to be more calm and self-assured. People who have been educated are disciplined and understand the importance of time. Education allows a person to be more expressive and opinionated. He/She was able to readily communicate his/her viewpoints, which were supported by a clear aim and rationale.

Կրթության կարևորագույն նպատակն է օգնել մարդկանց գրել և կարդալ։ Գրագիտության առաջին քայլը կարդալն ու գրելն է։ Կրթությունը մարդուն տալիս է աճ և առաջընթաց ունենալու անսահման հնարավորություններ։ Կրթություն ստացած մարդիկ կարգապահ են ու գիտակցում են ժամանակի կարևորությունը։ Կրթությունը մարդուն թույլ է տալիս լինել ավելի արտահայտիչ, սկսել բարձրաձայնել իրենց կարծիքները։ Նա կարողացավ հեշտությամբ իր տեսակետները փոխանցել, որոնք հիմնված էին հստակ նպատակի ու հիմնավորման վրա։

Education benefits not just the individual but also the community. The most important aspect of education is that it goes from one individual to another, then throughout society, and eventually throughout the country. An educated individual makes an effort to teach and inspire everyone with whom he or she comes into contact. Education brings one up to speed on technological advancements as well. A well-educated person can easily adjust to technological developments. Education, more than anything else, is a source of hope. The desire for a better life; the desire for a wealthy and poverty-free existence.

Կրթությունն օգուտ է տալիս ոչ միայն անհատին, այլև համայնքին։ Կրթության ամենակարևոր հայեցակետն այն է, որ այն մեկ անհատից մյուսն է անցնում, այնուհետև ամբողջ հասարակությանը և, ի վերջո, ողջ երկրին։ Այն անհատը, ով կրթված է, գործադրում է մեծ ջանքեր, որպեսզի ուսուցանի և ոգեշնչի բոլորին, ում հետ նա շփվում է։ Կրթությունն արագացնում է նաև տեխնոլոգիական առաջընթացը։ Լավ կրթություն ունեցող մարդը կարող է հեշտությամբ հարմարվել տեխնոլոգիական զարգացումներին։ Կրթությունը, առավել, քան որևէ բան, հույսի աղբյուր է։ Առավել լավ կյանքի ցանկություն․ հարուստ ու առանց աղքատության գոյության ցանկություն։

Քաղաքացիաիրավական պարտավորություն հասկացությունը և կողմերը

Քաղաքացիաիրավական պարտավորությունն իրավահարաբերություն է, որի մեկ կողմը պարտավոր է մյուս կողմի օգտին կատարել որոշակի գործողություն, այն է՝ վճարել դրամ, հանձնել գույք, կատարել աշխատանք, մատուցել ծառայություն և այլն, կամ ձեռնապահ մնալ որոշակի գործողություն կատարելուց, իսկ պարտատերն իրավունք ունի պարտապանից պահանջել կատարելու իր պարտականությունը։ Պարտավորությունները լինում են երկու տեսակի՝ պայմանագրային և արտապայմանագրային։ Կնքված պայմանագիրը իրավական փաստ է, որը առաջացնում է պարտավորություն։ Պարտավորության կողմերն են պարտատերը և պարտապանը։ Իրավազոր կողմին անվանում են պարտատեր, իսկ նրան պատկանող իրավունքը՝ պահանջի իրավունք։ Իսկ պարտապանի կրած պարտականությունը՝ պարտք։

Պարտավորությունը կատարվում է պարտատիրոջ և պարտապանի կողմից պարտավորության բովանդակությունը կազմող իրավունքների ու պարտականությունների իրացմամբ։ Պարտապանը պարտավոր է կատարել պարտավորության բովանդակությունը կազմող գործողությունը։ Պայմանագրային պարտավորությունն իրականում չկատարելու դեպքում կարող է բարձրացվել հարկադիր կատարման հարցը։ Իրական կատարումն ապահովող հատուկ միջոցներից է պարտավորությունը կատարելուց միակողմ հրաժարվելու անթույլատրելիությունը։

5 ամենակարևոր էկոլոգիական խնդիրները

Աշխարհում գոյություն ունեն մի շարք էկոլոգիական խնդիրներ, որոնք պահանջում են իրենց լուծումները, ինչին միայն մարդիկ կարող են օգտակար լինել։ Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում էկոլոգիական խնդիրը․ բնական միջավայրի փոփոխությունը մարդածին գործոնների արդյունքում, որը հանգեցնում է բնության կառուցվածքի խախտմանը։ Ես ուսումնասիրել եմ մի շարք էկոլոգիական խնդիրներ, ինչպես նաև առանձնացրել եմ դրանցից ամենատարածվածներն ու կարևորները։ Դրանք հինգն են․

• Երկրագնդի մթնոլորտի աղտոտումը

Մթնոլորտային օդի աղտոտումը էկոլոգիական այն խնդիրներից է, որոնց վտանգը սպառնում է ողջ մարդկությանը։ Այն կարող է առաջացնել հիվանդություններ, նույնիսկ ալերգիաներ։ Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալների՝ օդի աղտոտվածությունն ամեն տարի սպանում է մոտ 7 միլիոն մարդու: Սա պայմանավորված է նրանով, որ տասը մարդուց ինը շնչում է աղտոտվածության բարձր մակարդակ ունեցող օդ։ Մթնոլորտն աղտոտում են քիմիական նյութերը, զանազան միկրոօրգանիզմները, երբ դրանց արտանետվող քանակները գերազանցում են թույլատրելի սահմանները: Մթնոլորտային հիմնական աղտոտիչներն են ծծմբի և ազոտի օքսիդները, ածխաթթու և շմոլ գազերը։ Դրանց քանակի ավելացման գլխավոր պատճառը նավթի, գազի, քարածխի, կենցաղային և արդյունաբերական թափոնների ու փայտի այրումն է: Եվ այս ամենի հիմքում, իհարկե, մարդու գործունեությունն է։ Մթնոլորտի աղտոտումը կարող է առաջացնել ինսուլտ, սիրտ-անոթային հիվանդություններ, թոքերի քաղցկեղ, սուր շնչառական վարակներ և այլն։

աղբյուրներ՝ մթնոլորտի աղտոտում․

• Անտառազրկումը

 Ներկայումս անտառների ավելի քան 50%-ը ոչնչացվել է, որոնց հիմնական նպատակը գյուղատնտեսության համար հարմար տարածք ստեղծելն է, համաձայն տվյալների՝ յուրաքանչյուր տարի 20 մլն հա անտառածածկ տարածք է անտառազրկվում։ Անտառազրկման պատճառներն են՝ թղթի արտադրությունն ու փայտամշակությունը, անասնակերերը։ Անտառազրկումները լինում են նաև վառելափայտ ստանալու պատճառով, գյուղատնտեսական նպատակներով, ինչպես նաև ծխախոտի մշակման համար։ Իհարկե անտառազրկումը թողում է մի շարք հետևանքներ, որոնք են՝ մթնոլորտում ածխածնի ավելացումն ու թթվածնի նվազումը, անապատացումը, երաշտների հաճախակիությունը, կլիմայի փոփոխությունը և այլն։

աղբյուրներ՝ անտառազրկում

• Կենսաբանական տեսակների բազմազանության հիմնախնդիրը

Բույսերը, կենդանիները և նույնիսկ մանրէները փոխկապակցված են և կազմում են էկոհամակարգի մաս, և դրանցից յուրաքանչյուրի անհետացումը խախտում է բնության հավասարակշռությունը։ Կենսաբազմազանության կորստի հիմնական պատճառներն են՝ անտառահատումները, գյուղատնտեսությունը, քաղաքաշինությունը, հանքարդյունաբերությունը, միջավայրի աղտոտումը և այլն։ Ներկայումս բույսերի և կենդանիների անհետացման տեմպերը 50-100 անգամ գերազանցում են բնական տեմպերը: Տարբեր հետազոտությունների արդյունքում ապացուցվել է, որ ամեն օր անհետանում է 2-20 կենդանատեսակ: Հայաստանն ունի հարուստ կենսաբազմազանություն. մոտ 3 800 տեսակի բարձրակարգ ծաղկավոր բույս, ավելի քան 17 500 կենդանատեսակ։ Սակայն ինչպես ամբողջ աշխարհում, այստեղ էլ, մեծ արագությամբ նվազում է կենսաբազմազանության տեսակները: Միայն Հայաստանի Կարմիր գրքում գրանցված է հազվագյուտ և անհետացման վտանգի տակ գտնվող 308 կենդանատեսակ և 492 բուսատեսակ։

աղբյուրներ՝ կենսաբազմազանությունն ու դրա անվտանգությունը

• Ջրերի աղտոտումը

Ի՞նչ է ջրերի աղտոտումը․ այն քիմիական նյութերի կամ այլ բաղադրիչների առկայությունն է, որն ավելի մեծ է, քան բնական պայմանները: Այսինքն ՝ այնպիսի նյութերի առկայություն, ինչպիսիք են միկրոօրգանիզմները, ծանր մետաղները կամ նստվածքները: Այս աղտոտիչները նվազեցնում են ջրի որակը: Ջրերի աղտոտման հիմնական պատճառներն են՝ արդյունաբերական թափոնները, գլոբալ տաքացումը, անտառահատումները, նավթի արտահոսքը և այլն։ Ամբողջ աշխարհում ջրի աղտոտման հետևանքով առաջանում են տարբեր բացասական հետևանքներ: Հետևանքներն են՝ առաջացած հիվանդությունները, մարդկանց մահացությունները և այլն։

աղբյուրներ՝ ջրի աղտոտվածությունը

• Օզոնի շերտի քայքայում

Մթնոլորտում օզոնի քանակությունը կազմում է մոտ 3,3 մլրդ տոննա, սակայն, մարդու և մյուս կենդանի էակների համար կենսականորեն անհրաժեշտ է, քանի որ պաշտպանում է ուժեղ կարճալիք ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից և էապես նպաստում է մեր մոլորակի ջերմային ռեժիմի կայունացմանը: Մթնոլորտի այն հատվածները, որտեղ նկատվում են օզոնի քանակի կտրուկ նվազումներ, անվանում են օզոնային անցքեր: Օզոնային շերտի քայքայումը և օզոնային անցքերի առաջացումը պայմանավորված է ազոտի օքսիդներով մթնոլորտի աղտոտմամբ։ Մեծ քանակությամբ ազոտի օքսիդներ առաջանում են ինչպես մեքենաների, այնպես էլ հրթիռային շարժիչների աշխատանքի ժամանակ: Անհրաժեշտ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների մի մասը անցնում են օզոնի շերտով և հասնում մինչև մեր մոլորակի մակերևույթ, ինչն անհրաժեշտ է կյանքի գոյության համար: Օզոնի շերտի քայքայումը կունենա մի շարք հետևանքներ, ինչպիսիք են ջերմոցային էֆեկտի ուժեղացմումը, գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության նվազեցումն որ հողերի քայքայումը:

աղբյուրներ՝ օզոնի շերտի քայքայում

Article about happiness life

Happy people live with purpose. They find joy in lasting relationships, working toward their goals, and living according to their values. The happy person is not enamored with material goods or luxury vacations. This person is fine with the simple pleasures of life—petting a dog, sitting under a tree, enjoying a cup of tea. Here are a few of the outward signs that someone is content.

• Is open to learning new things
• Smiles and laughs readily
• Is often grateful
• Enjoys healthy relationships
• Is happy for other people
• Lives with meaning and purpose

People often believe that happiness will be achieved once they reach a certain milestone, such as finding the perfect partner or landing a particular salary. Here are the wrong words that people repeat, and how they imagine happiness.

• “I’ll be happy when I’m rich and successful.”
• “I’ll be happy when I’m married to the right person.”
• “Landing my dream job will make me happy.”
• “I can’t be happy when my relationship has fallen apart.”
• “The best years of my life are over.”

Health and happiness are completely intertwined. That’s not to say that people with illnesses can’t be happy.

Part of happiness depends on personality. Some people have a naturally happy nature. We all know people who are cheerful and optimistic most of the time. Their upbeat personalities make it easier for them to be happy. Happiness is more than a good feeling or a yellow smiley face. It’s the feeling of truly enjoying your life, and the desire to make the very best of it. Happiness is the “secret sauce” that can help us be and do our best.

Here’s what researchers found when they studied happy people:

• Happy people are more successful.
• Happy people are better at reaching goals.
• Happy people are healthier.
• Happy people live longer.
• Happy people have better relationships.
• Happy people learn better.

sources: what is happiness?, How to live a happy life?

Կանաչ դաշտը: Հրանտ Մաթևոսյան

1.Կարդացե´ք պատմվածքը:

2. Գրե´ք հիմնավորված կարծիք ստեղծագործության մասին:

Ըստ իս՝ սա շատ տարբերվող պատմվածք էր, քանի որ շատ քիչ ստեղծագործություններ կան, որոնք իրենց մեջ կրում են նման գեղեցիկ նկարագրություններ, հետաքրքիր սյուժե, այսպիսի բարի ասելիք և այլն։ Մոր ջերմությունն ու սերն այնքա՛ն մեծ էր քուռակի հանդեպ, որ անհնար է դառնում այդ նկարագրություններն ընթերցել հենց այնպես․ կարծես դրանք ստիպում են քեզ ապրել բոլոր այն պահերը, որոնք նկարագրել էր հեղինակը։ Պատմվածքում մի բանն էր շատ ակնհայտ, որն էլ, ըստ իս՝ ստեղծագործության գլխավոր հետաքրքրությունն էր․ հեղինակն այնքա՛ն սեր ու քնքշություն էր մտցրել պատմության մեջ, որ այն բացի կարդալուց դու կարողանում ես նաև զգալ ու ապրել ամեն մի պահը՝ քուռակի ու մոր հետ հավասար, այնքա՛ն պատկերավոր ու գեղեցիկ էր ամեն ինչ նկարագրած, որ կարողանում ես մտքումդ այն իրական դարձնել։ Ինձ շաա՛տ դուր եկավ ստեղծագործությունը՝ հատկապես հեղինակի ոճը՝ նկարագրությունների ու գեղեցիկ զգացմունքների արտահայտումը ստեղծագործությունում, մինչև վերջ ես այն կարդացել եմ առանց ձանձրույթի ու շատ եմ հավանել։ Երևի անվերջ կարող եմ խոսել ու հիանալ բնության գեղեցկության նկարագրությունների, կերպարներից յուրաքանչյուրի ներսում կատարվող իրադարձությունների, նրանց մտքերի ու յուրաքանչյուր կերպարի անհատական և ստեղծագործությունում անհրաժեշտ լինելու մասին։

3. Վերլուծե´ք ստեղծագործությունը:

Պատմվածքն իր սյուժեով, ասելիքով, կերպարներով և հեղինակի տարբերվող ոճով կարող եմ համարել յուրահատուկ, քանի որ նման ստեղծագործություն վաղուց չէի ընթերցել։ Այն ինձ շա՛տ դուր եկավ, ու շատ գրավեց իր նկարագրություններով, երբ հեղինակն ինքն էր պատմում իրավիճակը։ Ամենից շատ ինձ տպավորեց այս հատվածը․ «Եվ գայլը հասկացավ, որ ձին իր քուռակին պաշտպանելու է մինչև վերջ, և ձին հասկացավ, որ գայլը չի հեռանալու»։ Այս նախադասությամբ պարզ էր դառնում, որ ինչ էլ պատահեր՝ նույնիսկ նա մեռներ, միևնույն է մինչև վերջ կռվելու էր գայլի հետ՝ իր քուռակի կյանքը փրկելու համար։ Առաջին անգամ չէր, որ ես ընթերցում էի այս պատմվածքը․ ես այն կարդացել եմ նաև մի քանի տարի առաջ, սակայն ինձ ասելիքն ու սյուժեն մի փոքր անհասկանալի էին թվացել, և այն լիարժեք չէր տպավորվել ինձ մոտ։ Ինձ դուր եկավ այն թեման, որի շուրջ գրել էր հեղինակը՝ մոր անհանգստությունն ու սերը երեխայի նկատմամբ, ով առանց իր կյանքի մասին մտածելու փորձում էր ամեն կերպ փրկել իր երեխային՝ գայլն ուտելիք էր հայթհայթում, իսկ ձին՝ փրկում նրան գայլից։ Պատմվածքը շատ հուզիչ էր, այն ինձ այնքան դուր եկավ, որ շատ հատվածներ նույնիսկ առանձնացրել եմ։ Դրանք այն հատվածներն են, որ ամենից շատն են տպավորվել ինձ մոտ, հուզիչ էին, հետաքրքիր և ընթերցողին մտածելու տեղիք էին տալիս․

«Քուռակը ճչաց ու վեր ցատկեց, և այդ ժամանակ մայրը ծառս եղավ և ամբողջ ծանրությամբ ու ամբողջ կատաղությամբ ձգվեց դեպի գայլն ու քուռակը, և պարանը կտրվեց ու մտրակվեց մոր ոտքերին: Մայրը գնաց ամբողջ թափով, ամբողջ ուժով, ամբողջ կատաղությամբ ու ամբողջ սիրով: Նա շատ արագընթաց զամբիկ էր, բայց իր կյանքում երբեք այդպես թռիչքի պես չէր սլացել»։

«Եվ գայլը հասկացավ, որ ձին իր քուռակին պաշտպանելու է մինչև վերջ, և ձին հասկացավ, որ գայլը չի հեռանալու»։

 «Քուռակը հիմա կանգնած էր ձիու մոտ և սպասում էր մոր ելնելուն, սակայն մայրը չէր ելնում: Քուռակը դնչիկով խփեց մոր փորին, սակայն մայրը չկանգնեց, չշարժվեց: Քուռակը նստեց մոր փորի մոտ, և ետևի ոտքը սաստիկ ցավեց, և սկսեց ծծել: Եվ մայրը դեռ կաթ էր տալիս, դեռ վարար, վարար, վարար կաթ էր տալիս, վերջին անգամ կաթ էր տալիս իր այլևս որբ քուռակին, իր կյանքում ունեցած ամենագեղեցիկ քուռակին, որն աստղազարդ էր, սև բաշն ու պոչը՝ գանգուր, սրունքը՝ սպիտակ և ճակատին՝ աստղածաղիկ, որը մի քիչ հիմարիկ էր, բայց հիմարիկ էր փոքրության պատճառով»։

Դուրս եմ գրել նաև պատմվածքում հանդիպող համեմատություններն ու մակդիրները․

Համեմատություններ — Ծածկված էր եղյամի հատիկների նման աստղիկներով։ Ճակատին կլորիկ սպիտակ կար, աստղածաղկի նման։ Բայց իր կյանքում երբեք այդպես թռիչքի պես չէր սլացել:

Մակդիրներ — չոր ճայթյուն, մեղմ խրխինջ, ջերմ բարություն, սուր ծղրտոց, խուլ դոփյուն, գորշ ժայռ, առատ լույս։

Մեծապատիվ մուրացկանները. Շտեմարանային աշխատանք | 09.12.2022

Ո՞ր խոսքը Մեծապատիվ մուրացկանների որ հերոսինն է:

1. «Արդարն, մայրաքաղաքիս ինքզինքը բախտավոր համարելու է ձեզ պես պատվական ազգայինի մը Հայրենատեր անձ մը . Ագասեր, ուսյալի կրթյա․․․,
Ազնվասիրտ, ազնվախան, ազնվակեմ մեկ մը իր մեջ ունենալու համար»: խմբագիր

2. «Ես ինքզինքս չէի կարծեր այնչափ մեծ մարդ, որչափ որ կկարծե այս խմբագիրն, բայց հարկավ ան ինձմե ալեկ գիտե իմ որչափ մեծ ըլլալ, վասնզի խմբագիր մ է և ուսումնական է…»: Աբիսողոմ աղա

3. Կար ժամանակ մը, ուր խավարը լուսո դեմ կը կովեր, տգիտությունը գիտության դեմ, անցյալն ապառնիին դեմ, հրամայականը սահմանականին դեմ, սուրը գրիչի դեմ, ատելությունը սիրո դեմ, կրակը ջուրին դեմ, միսը բանջարեղենին դեմ»: բանաստեղծ

4 . Թաղականին գործն ալ այսօր լմնցուցինք, կիրակի օրը քվեարկությունը պիտի կատարվի, և բոլոր անդամները պատվավոր մարդիկ պիտի ըլյան»։ Մանուկ աղա

ա. խմբագիր, բ, բանաստեղծ, գ. Մանուկ աղա, դ Աբիսողոմ աղա

1) 1-դ, 2-բ, 3-գ, 4-ա
2) 1-գ, 2-ա, 3-դ, 4-բ
3) 1-ա, 2-դ, 3-բ, 4-գ
4) 1-ա, 2-գ, 3-բ, 4-դ

Ո՞ր պնդումն է սխալ Հակոբ Պարոնյանի «Մեծապատիվ մուրացկանները» վեպի վերաբերյալ:

1) Վեպի սկզբում հեղինակը հակադրվում է բոլոր նրանց, ովքեր հակում ունեն իրենց երկերը սկսելու արկածային, խորհրդավոր տեսարաններով:

2) Վիպական կառույցում կարևոր դեր ունեն հեղինակային սակավաթիվ մեկնաբանությունները։

3) Մեծապատիվ մուրացկաններից յուրաքանչյուրի այցը Աբիսողոմ աղային ըստ էության ծառայում է որպես կերպարների երկկողմանի բացահայտման միջոց։

4) Գրողն իր քննադատության ոչնչացնող ծաղրն ուղղում է բացառապես գոյակերպը քարշ տալու համար արժանապատվությունը կորցրած մեծապատիվ մուրացկանների դեմ, որոնց հիմնականում անուն էլ չի տալիս՝ շեշտելով նրանց դիմազուրի էությունը։

Assignments for 09.12.22

Place one of the new words in each of the blanks below.

1. I left the city for a peaceful rural farm.
2. Professor Dixon liked the atmosphere of the university campus.
3. He tried to evade questions he didn’t know how to answer.
4. The majority of people wanted him to be president.
5. The guests began to assemble for Thanksgiving dinner.
6. Christmas trees are a popular tradition for many people.
7. Making a living for his family was too much of a burden.
8. I want to explore all the cities I haven’t visited.
9. If Gene doesn’t reform, he will get into serious trouble.
10. He had to do research on the topic of biology for a school report.
11. Historians will probe the causes of the was in Iraq.
12. Whether or not eighteen-year-olds should be allowed to vote was in debate for a long time.