Բնությունը դառնում է ռացիոնալ, երբ բնական ռեսուրսը և դրա օգտակար հատկությունները օգտագործվում են անմնացորդ, և միաժամանակ նվազագույն վնաս հասցնում բնական միջավայրին: Ես առանձնացրել եմ 4 քայլ, որոնք կօգնեն բնությունն առավել ռացիոնալ օգտագործել։
- Պոլիէթիլենային տոպրակ
Պոլիէթիլենային տոպրակները գլխավորապես նպաստում են բնությանը վնաս հասցնելուն։ Կարծում եմ, որ եթե սկսենք քիչ օգտագործել այն, օգուտ կտանք բնությանն ու մեր շրջակա միջավայրին։ Օրինակ՝ կարելի է սահմանել մի օրենք, որ այդպիսի տոպրակներ վաճառող խանութները տուգանվեն։ Սկզբում դրա փոխարեն խանութներում պետության կողմից կարող են մարդկանց տրամադրել կտորե պարկեր, որոնք մեկանգամյա օգտագործման չեն։ Կամ պետք է դրանց գինը բարձրացրել այնքան, որ մարդիկ չգնեն։ Այս քայլերով աստիճանաբար կկրճատվի պոլիէթիլենային տոպրակի վաճառքն ու օգտագործումը։ Հայաստանում արվել են նման նախաձեռնություններ՝ քաղաքացիներին բաժանել են կտորե տոպրակներ, արգելել են պոլիէթիլենային տոպրակների օգտագործումը՝ վաճառքն ու գնումը, սակայն այն երկար չի տևել, քանի որ այդ տարբերակը չի աշխատել ու չի կրճատվել դրանց օգտագործման թիվը։ Աղբյուր՝ 1
- Աղբի վերամշակում
Աղբը վերամշակելը լավագույն ու պարզ տարբերակներից է բնությունը ռացիոնալ օգտագործելու համար։ Դե, հեշտ վերամշակման համար պետք է աղբը թափենք առանձնացված դույլերի մեջ, որոնք կտանեն գործարաններ ու կվերամշակեն՝ ստանալով նոր բան։ Ի օգուտ բնությանը, մենք պետք է առավել քիչ օգտագործենք պլաստիկա, առավել ևս մեկանգամյա օգտագործման իրեր:
Ըստ ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի ուսումնասիրության, տարեկան Հայաստանում արտադրվում է շուրջ 6,000 տոննա պլաստմասե վերամշակվող թափոն: Թափոնների այդ ծավալը կարող է բերել 5-6 միլիոն ԱՄՆ դոլարի եկամուտ քաղաքապետարանների, ազգային արգելոցների և գործընկեր ընկերությունների համար։ Աշխարհի շատ երկրներում ձեռնարկվում են աղբի տեսակավորման և վերամշակման շատ հետաքրքիր ձևեր։ Օրինակ՝ Ֆինլանդիայում աղբահանության առանձնահատկությունը փողոցային տարաներն են, որոնք նման են փոքրիկ արկղերի: Աղբի պահեստն ինքը ստորգետնյա է։ Շատ տարաներ միացված են հատուկ վակուումային խողովակներին, որոնց շնորհիվ թափոնները անմիջապես մտնում են վերամշակման գործարաններ։ Աղբյուր՝ 1
- Հոսանքի խնայողությունը տանը
Հավատացեք, մեզնից յուրաքանչյուրն էլ կարող է հեշտությամբ խնայել էներգիան՝ քիչ հոսանք օգտագործելով տանը։ Պարզապես կարող ենք սովորականից մի փոքր քիչ վառել տան լույսը, անջատել այդ պահին ոչ պետքական սարքերը, որոնք ծախսում են հոսանքը։ Ճիշտ է, այն շատ մեծ փոփոխություն չի թվա, սակայն եթե բոլորս սկսենք այսպես խնայել հոսանքը, կկարողանանք կուտակել մեծ քանակով էներգիա։
- Մեքենաների քիչ օգտագործումը
Ամենատարածված փոխադրամիջոցը մեքենան է, ու դրա շատ գործածմամբ մենք վնաս ենք հասցնում ինքներս մեզ՝ ծախսում ենք բավականաչափ վառելիք ու աղտոտում ենք մթնոլորտը։ Իհարկե, շատ դժվար կլինի քաղաքում նվազեցնել մեքենաների երթևեկությունը, սակայն դրա կրճատման կամ չօգտագործման հետևանքով օգուտ կտանք մեզ ու մեր շրջակա միջավայրին։
Մանուկյան Կարինա 