Հայոց լեզու | 17.10.2023

Ուղղակի խոսքը վերածեք անուղղակի խոսքի։

  • -Պատրաստվեք գնալու-դիմելով մեզ` ասաց տանտերը,-ձեր կառքն արդեն պատրաստ սպասում է մեր իջևանատան բակում:

Դիմելով մեզ՝ տանտերն ասաց, որ պատրաստվենք գնալու, քանի որ մեր կառքն արդեն պատրաստ սպասում է իրենց իջևանատան բակում։

  • -Թշնամին ձեզ հետ հաշտության կգնա միայն այն ժամանակ, երբ դուք նրան մի լավ ջարդ տաք-ասաց բանախոսը:

Բանախոսն ասաց, որ թշնամին մեզ հետ հաշտության կգնա միայն այն ժամանակ, երբ մենք նրան մի լավ ջարդ տանք։

  • -Դուք պետք է համոզեք նրան,-ասաց ինձ Լևոնը.- նրանք ինձ չեն հավատում, բայց Ձեզ կհավատան:

Լևոնն ինձ ասաց, որ մենք պետք է համոզենք նրան, քանի որ նրանք իրեն չեն հավատում, բայց մեզ կհավատան։

  • Դասամիջոցին պրոֆեսորը մոտեցավ ինձ և ասաց.
    -Լավ կլինի, որ կարդաս իմ հողվածը. այնտեղ օգտակար նյութ կգտնես:

Դասամիջոցին պրոֆեսորը մոտեցավ ինձ ու ասաց, որ լավ կլինի՝ կարդամ իր հոդվածը, քանի որ այնտեղ օգտակար նյութ կգտնեմ։

  • -Դու այնպես ես խոսում, կարծես մենք երեկ ենք ծանոթացել,-հանդիմանում էր Հրանտը Աշոտին:

Հրանտը հանդիմանում էր Աշոտին, թե նա այնպես է խոսում, կարծես իրենց երեկ են ծանոթացել։

  • -Նկատի՛ունեցիր, որ ակադեմիական թատրոնն արդեն բեմադրել է իմ պիեսը,- ակնոցն ուղղելով՝ ասաց երիտասարդը:

Երիտասարդն ակնոցն ուղղելով ասաց՝ նկատի ունենամ, որ ակադեմիական թատրոնն արդեն բեմադրել է իր պիեսը։

  • -Ես տեսնում եմ,- ասաց Աստղիկը երիտասարդին,- դու նույնիակ մեր թաղը կարգին չես ճանաչում:

Աստղիկն ասաց երիտասարդին, որ ինքը տեսնում է, որ նա նույնիսկ իրենց թաղը կարգին չի ճանաչում։

  • — Կարդալ չգիտեմ, զորավա՛ր,- մեղավոր ձայնով ասաց շինականը,- բայց գիտեմ, որ այդ գրքի մեջ մեր պատմությունն է:

Շինականը մեղավոր ձայնով ասաց զորավարին, որ ինքը կարդալ չգիտի, բայց գիտի, որ այդ գրքի մեջ իրենց պատմությունն է։

Անուղղակի խոսքը վերածեք ուղղակի խոսքի։

  • Զրուցակիցս ասաց ինձ, որ եթե իրենցից որևէ մեկը ցանկանար պատասխանել իմ հարցին, ապա ես կիմանային անողոք ճշմարտությունը:

Զրուցակիցս ինձ ասաց․

-Եթե մեզնից որևէ մեկը ցանկանար պատասխանել քո հարցին, ապա դու կիմանայիր անողոք ճշմարտությունը։

  • Սևամորթը, ի զարմանս նրանց, մաքուր հայերենով ասաց, որ իր մայրը հայուհի է:

Սևամորդը, ի զարմանս նրանց, մաքուր հայերենով ասաց․

-Իմ մայրը հայուհի է։

  • Հայրը որդուն հարցրեց, թե երբ իրենք Բեյրութում էին, նա հասցրեց արդյոք ծանոթանալ Վահանի հետ:

Հայրը որդուն հարցրեց․

-Երբ մենք Բեյրութում էինք, հասցրեցի՞ր ծանոթանալ Վահանի հետ։

  • Զորավարը մտասույզ ասաց, որ ինքը չի սիրում, որ մարդ կռվի է գնում մեռնելու համար:

Զորավարը մտասույզ ասաց․

-Ես չեմ սիրում, որ մարդ կռվի է գնում մեռնելու համար։

Կետադրիր նախադասությունները։

ա/Դեռ մանկուց շատ էի սիրում գնալ մի զամբյուղագործի մոտ, որ ապրում էր մեր քաղաքում, և դիտել՝ ինչպես է հյուսում, ու ես շատ ժամանակ չանցած կարծես գլխի ընկա՝ ոնց են հյուսում, և իմ ուժերի չափով օգնում էի նրան: Հիմա՝ մենությանս մեջ, որոշեցի զամբյուղ գործել: Գալով ամառանոցս՝ կտրեցի ամենաբարակ ճյուղերը՝ համոզվելով, որ պիտանի են գործիս, և ասեմ, որ երկար որոնելու հարկ չեղավ․ նուրբ ընձյուղներ շրջակայքում հեշտ էր գտնել: Անմիջապես գործի անցա:

բ/Ապա Մուշեղը՝ Վասակի որդին` Մեծ Հայքի քաջակորով սպարապետը, հայ բարձրաշխարհիկ ազնվականներից ընտրեց քառասուն հազար թրծված մարդիկ` միաբան և միակամ, ընտիր և հավատարիմ, պատրաստեց նրանց համար երիվարներ, զենք և ուտեստ ու բանակեց Ստրպատականի կողմերում՝ Հայոց աշխարհը անագորույն թշնամու ոտնձգություններից պաշտպանելու:

գ/ Հակասական, կցկտուր էին նախարարների մասին լուրերը,և կասկածն ու վարանքը խեղդում էին
Հովսեփ կաթողիկոսին: Հոգեհույզ սրտմաշուք էր ապրում Վեհափառը, և նա փութագնաց սուրհանդակներ առաքեց երկրում մնացած նախարարներին՝ խստագույնս պատվիրելով անմիջապես գալ Արտաշատ: Մայրաքաղաքը լռել էր՝ քաշվելով իր մեջ և իր տխուր օրվա վերջին ժամերն էր ապրում: Ատոմ նախարարը թիկնապահների հետ քաղաքադռնից ներս մտավ և նժույգին խթանելով մոտեցավ կաթողիկոսի նստավայրին: Թիկնօթոցից վեր կենալով՝ կաթողիկոսը բարեհամբույր դիմավորեց իշխանին, որը փոքր-ինչ շառագունեց և նրա աջն առնելով՝ մնաց կանգնած:

49․4

Դասավորիր նախադասությունները ճիշտ հերթականությամբ։

2․ 3,4,1,2

3․4,2,1,3

․ Կատարիր շարահյուսական և ձևաբանական վերլուծություն։

Անցորդները քիչ էին։ Տուն գնաց վերջին շենքի բնակիչը, լսվեցին նրա ոտնաձայները սալահատակին և քիչ հետո դրանք խշրտացին նոր, կարմիր շենքերի առջեւ ձգվող արահետի խարամի վրա։ Մի ժամանակ այդտեղ դաշտ էր, ուր նրանք ամեն երեկո խաղում էին ուրիշ երեխաների հետ:

Անցորդները — գոյական, հասարակ, անձ, հոգնակի, որոշյալ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, ուղղական հոլով

քիչ — որակական ածական, դրական աստիճան

տուն — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ա ներքին հոլովում, հայցական հոլով

գնաց — բայ, սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ

վերջին — որակական ածական, դրական աստիճան

շենքի — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, սեռական հոլով

բնակիչը — գոյական, հասարակ, անձ, եզակի, որոշյալ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, ուղղական հոլով

լսվեցին — բայ, սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ

նրա — անձնական դերանուն, սեռական հոլով

ոտնաձայները — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, հոգնակի, որոշյալ, վերացական, ի արտաքին հոլովում, հայցական հոլով

սալահատակին — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, տրական հոլով

և — համադասական շաղկապ

քիչ — չափ ու քանակի մակբայ

հետո — ժամանակի մակբայ

դրանք — ցուցական դերանուն

խշրտացին — բայ, սահմանական եղանակ, անցյալ կատարյալ

նոր — որակական ածական, դրական աստիճան

կարմիր — հարաբերական ածական

շենքերի — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, հոգնակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, սեռական հոլով

առջև — հետադիր կապ

ձգվող — ենթակայական դերբայ

արահետի — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, սեռական հոլով

խարամի — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, սեռական հոլով

վրա — հետադիր կապ

Մի — անորոշ դերանուն

ժամանակ — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, վերացական, ի արտաքին հոլովում, ուղղական հոլով

այդտեղ — ցուցական դերանուն

դաշտ — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, հայցական հոլով

ուր — հարաբերական դերանուն

նրանք — անձնական դերանուն

ամեն — որոշյալ դերանուն

երեկո — գոյական, հասարակ, ոչ անձ, եզակի, անորոշ, վերացական, ի արտաքին հոլովում, հայցական հոլով

խաղում էին — բայ, սահմանական եղանակ, անկատար անցյալ

ուրիշ — անորոշ դերանուն

երեխաների — գոյական, հասարակ, անձ, հոգնակի, անորոշ, թանձրացական, ի արտաքին հոլովում, սեռական հոլով

հետ — հետադիր կապ

Թողնել մեկնաբանություն